Πιθανόν, πολλοί από εμάς να συνδέουμε την κατανάλωση οινοπνεύματος με ευχάριστες συνθήκες όπως είναι μια νύχτα διασκέδασης με κάλους φίλους ή μια αίσθηση χαλάρωσης μετά από μια κουραστική ημέρα ή μια εύφορη διάθεση όμως, τα αποτελέσματα των ερευνών αποδεικνύουν ότι η υπερβολική καθημερινή κατανάλωση οινοπνεύματος επηρεάζει σημαντικά την λειτουργικότητα του οργανισμού αυξάνοντας τις πιθανότητες εξάρτησης από τις τοξικές ουσίες.
Το αλκοόλ ορίζει την ψυχότροπη ουσία η οποία εισέρχεται στον οργανισμό με την κατανάλωση της από τον άνθρωπο, ποσότητα της οποίας απορροφάται από το στομάχι ενώ η υπόλοιπη διοχετεύεται στο αίμα επιδρώντας στον εγκέφαλο και στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Το αλκοόλ δρα κατασταλτικά στον οργανισμό επιφέροντας κάποιες σωματικές αλλά και ψυχικές αντιδράσεις όπως είναι η υπνηλία, η ηρεμία, η ευχάριστη διάθεση, η χαλάρωση, η έλλειψη αναστολών και η απώλεια ελέγχου.
Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια της αμερικανικής ψυχιατρικής εταιρείας, η κατανάλωση οινοπνεύματος συναντάτε στην ομάδα των συνδεόμενων με αλκοόλ διαταραχών η οποία καθορίζει την αλκοολική τοξίκωση και την αλκοολική στέρηση.
Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια της αμερικανικής ψυχιατρικής εταιρείας, η κατανάλωση οινοπνεύματος συναντάτε στην ομάδα των συνδεόμενων με αλκοόλ διαταραχών η οποία καθορίζει την αλκοολική τοξίκωση και την αλκοολική στέρηση.
Στην αλκοολική τοξίκωση, ο άνθρωπος εμφανίζει σημαντικές δυσπροσαρμοστικές συμπεριφοριολογικές ή ψυχολογικές αλλαγές κατά την διάρκεια ή λίγο μετά την λήψη υπερβολικής ποσότητας οινοπνεύματος ενώ, στην αλκοολική στέρηση, ο άνθρωπος εμφανίζει σημαντικές δυσπροσαρμοστικές συμπεριφοριολογικές ή ψυχολογικές αλλαγές μετά την διακοπή ή την μείωση βαριάς και παρατεταμένης χρήσης αλκοόλ.
Συνήθως στις συνδεόμενες με αλκοόλ διαταραχές, σημειώνεται συνοσυρότητα με καταθλιπτικές διαταραχές, , αγχώδεις διαταραχές, κοινωνική φοβία, αντικοινωνική και οριακή διαταραχή της προσωπικότητας.
Τα αίτια του αλκοολισμού καθορίζονται κυρίως με την κληρονομική προδιάθεση της ψυχικής διαταραχής, αλλά και με τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες όπως είναι η μοναξιά, το άγχος, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η σεξουαλική κακοποίηση, τα κοινωνικά πρότυπα, τα διαπροσωπικά προβλήματα καθώς και η μίμηση ή/και η μάθηση της κατανάλωσης του οινοπνεύματος.
Οι συνέπειες του αλκοολισμού είναι σοβαρές. Συχνά, ο άνθρωπος νοσεί από κίρρωση ύπατος η οποία καταλήγει στον θάνατο εμφανίζοντας παράλληλα σημαντικές ψυχικές αλλοιώσεις όπως είναι οι ψυχωσικές διαταραχές, η άνοια, η αμνησιακή διαταραχή αλλά και νευρολογικές επιπλοκές όπως είναι η οξεία δηλητηρίαση, η μυϊκή αδυναμία, οι παραισθήσεις ενώ, καλείται να διαχειριστεί κοινωνικά, διαπροσωπικά και επαγγελματικά ζητήματα.
Σπάνια θα συναντήσουμε ένα άνθρωπο που αντιμετωπίζει θέματα με το αλκοόλ να ζητά βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας αφού, η απεξάρτηση από το οινόπνευμα είναι θέμα διεπιστημονικής αντιμετώπισης. Είναι περισσότερο σύνηθες, ο εξαρτώμενος να εντάσσεται σε κοινότητα απεξάρτησης στην οποία θα λάβει πολύπλευρη υποστήριξη.
Ωστόσο, η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία εφαρμόζεται αποτελεσματικά στην διαχείριση των συμπτωμάτων των συνδεόμενων από αλκοόλ διαταραχών.
Εφόσον, ο θεραπευτής εδραιώσει την θεραπευτική σχέση θα εξηγήσει στον θεραπευόμενο το σκεπτικό της θεραπείας εξοικειώνοντας εκείνον/εκείνη με την διαταραχή. Και προχωρώντας στην στοχοθεσία των αλλαγών, θα κλονίσει τις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις αναδιαμορφώνοντας αυτές με περισσότερο λειτουργικές ώστε να εφαρμόσει τους κατάλληλους συμπεριφορικούς χειρισμούς όπως είναι η συστηματική απευαισθητοποίηση, η θεραπεία αποστροφής, η διαφραγματική αναπνοή, η νευρομυική χαλάρωση, η διαχείριση άγχους, οι δεξιότητες επικοινωνίας, η διεκδικητική συμπεριφορά για να ολοκληρώσει επιτυχώς την θεραπευτική διαδικασία.
Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA
Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα
