"Δεν υπάρχει πιο συναρπαστικό ταξίδι από εκείνο της γνωριμίας με τον εαυτό"

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA - Vasiliki G. Venetis, Post MA

29.9.11

Η Παραβατική Πλευρά της Σχιζοφρένειας

Συμφώνα με τα διαγνωστικά κριτήρια της αμερικανικής ψυχιατρικής εταιρείας, ως σχιζοφρένεια ορίζουμε την ψυχική κατάσταση κατά την οποία ο άνθρωπος πληροί τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα συμπτώματα όπως είναι οι παραληρητικές ιδέες, οι ψευδαισθήσεις, οι παραισθήσεις, ο αποδιοργανωμένος λόγος, η κατατονική συμπεριφορά, η συναισθηματική επιπέδωση, η αλογία και η αβουλησία τα οποία είναι παρόντα για ένα σημαντικό τμήμα του χρόνου κατά την διάρκεια ενός μηνός. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο άνθρωπος που νοσεί από σχιζοφρένεια παρουσιάζει έντονη κοινωνική και επαγγελματική αποδιοργάνωση αδυνατώντας να ανταποκριθεί στις καθημερινές απαιτήσεις.

Η σχιζοφρένεια διαχωρίζεται σε συγκεκριμένους υπότυπους ανάλογα με την ένταση και την φύση των συμπτωμάτων της διαταραχής. Έτσι, στον παρανοειδή τύπο θα παρατηρήσουμε τον πάσχοντα να ενασχολείται με τις παραληρητικές ιδέες ή τις ακουστικές ψευδαισθήσεις, στον αποδιοργανωμένο τύπο να διακρίνεται από αποδιοργανωμένο λόγο ή αποδιοργανωμένη συμπεριφορά και επίπεδο ή απρόσφορο συναίσθημα, στον κατατονικό τύπο να εμφανίζει κινητική ακαμψία, έντονο αρνητισμό, στερεότυπες κινήσεις, ηχολαλία και υπέρμετρη κινητική δραστηριότητα, στον αδιαφοροποίητο τύπο να εκφράζει παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις, αποδιοργανωμένο λόγο ή συμπεριφορά και έλλειψη συναισθηματικής απάντησης ενώ, στον υπολειμματικό τύπο να παρουσιάζει έντονα αρνητικά συμπτώματα όπως είναι οι παράξενες πεποιθήσεις και τα ασυνήθη αισθητηριακά βιώματα.
Αναμφιβόλως, η σχιζοφρένεια θεωρείται από τις πλέον σοβαρές ψυχικές παθήσεις. Η πυροδότηση της διαταραχής οφείλεται κατά κύριο λόγο σε καθορισμένους βιολογικούς παράγοντες όπως είναι η γενετική προδιάθεση της ασθένειας και η μη ισορροπημένη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών που υποστηρίζουν την έκκριση της ντοπαμίνης.
Παρ όλα αυτά, πολλές φορές έχουμε ακούσει να λέγεται ότι η σχιζοφρένεια σχετίζεται με την υιοθέτηση παραβατικών συμπεριφορών που καταλήγουν στην άσκηση βίας προκαλώντας υλικές ή σωματικές βλάβες σε τρίτους. Ειδικά, η σχιζοφρένεια ενοχοποιείται συχνά για την διάπραξη σωματικού εγκλήματος αφού, έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένοι υπότυποι της διαταραχής όπως είναι ο παρανοειδής τύπος εμφανίζουν υψηλά ποσοστά δολοφονικής συμπεριφοράς. Πιο συγκεκριμένα, σε ψυχιατρικές αξιολογήσεις που έγιναν σε ανθρώπους που διέπραξαν έγκλημα, διαγνωστήκαν συμπτώματα που αφορούσαν την έκφραση των παραληρητικών ιδεών ή των ακουστικών ψευδαισθήσεων. Και ίσως θα μπορούσαμε να ενισχύσουμε τα αποτελέσματα των ερευνών, αν ακούσουμε τις μαρτυρίες ανθρώπων που πάσχουν από τον παρανοειδή τύπο της σχιζοφρένειας, στα πλαίσια των παραληρητικών ιδεών, να εμπλέκουν τις καταστάσεις που συναντώνται στην πραγματική ζωή πιστεύοντας ότι παρακολουθούνται, απειλούνται, βλάπτονται, εξαπατώνται ή απατώνται από τους ανθρώπους. Και, στις ακουστικές ψευδαισθήσεις, να αναφέρουν ότι ακούν φωνές που τους κατευθύνουν σε συγκεκριμένες πράξεις όπως είναι η διάπραξη ενός εγκλήματος για ειδικούς λόγους που πηγάζουν από τις παραληρητικές τους ιδέες.
Αν και τα ευρήματα των ερευνών που αφορούν την συσχέτιση του παρανοειδή τύπου της σχιζοφρένειας και των πράξεων πρόκλησης βλάβης προς τρίτους είναι σημαντικά, ωφελεί να λάβουμε υπόψη τα ποσοστά απόκλισης που ορίζουν ανάλογες ψυχικές καταστάσεις στις οποίες δεν σημειώθηκαν εγκληματικές πράξεις. Συνήθως οι παραβατικές συμπεριφορές εκδηλώνονται υπό συγκεκριμένες συνθήκες και σε περιπτώσεις έντονης συμπτωματολογίας στις οποίες οι πάσχοντες είτε δεν ακολουθούν την φαρμακευτική αγωγή και την ψυχοθεραπεία που χρειάζονται είτε έχουν διακόψει εκούσια την υποστήριξη που λάμβαναν ενώ δεν θα έπρεπε.
Βέβαια η πρόθεση βλάβης προς τρίτους αποτελεί σοβαρό αδίκημα το οποίο χρειάζεται να αξιολογηθεί καταλλήλως αφού κανένας δεν έχει το δικαίωμα να αφαιρεί την ζωή κάποιου ανθρώπου. Για αυτό τον λόγο, οποιαδήποτε σχετική παρατήρηση χρήζει άμεσης παρέμβασης. Αν λοιπόν συμβιώνουμε με ανθρώπους που υποφέρουν από κάποια ψυχωσική διαταραχή, είναι ωφέλιμο να απευθυνθούμε στους κατάλληλους φορείς για να υποστηρίξουμε τόσο τους εαυτούς μας όσο και τους πάσχοντες παροτρύνοντας τους να ζητήσουν την απαιτούμενη φροντίδα. Και αν τυχαίνει να εργαζόμαστε στον χώρο της ψυχικής υγείας οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί στην κλινική αξιολόγηση της φύσης και της έντασης των συμπτωμάτων ώστε να προχωρήσουμε στην κατάλληλη θεραπεία προσφέροντας την δυνατότητα στον άνθρωπο να διαχειριστεί την ψυχική του κατάσταση αποφεύγοντας πιθανές αρνητικές εξελίξεις. Γιατί, η πρόληψη είναι σαφώς αποδοτικότερη από την αντιμετώπιση ενός ιδιαίτερου γεγονότος.
Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, "Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας"

27.9.11

Το Γνωσιακό-Συμπεριφορικό Μοντέλο Ψυχοθεραπείας


Από την μια πλευρά, η γνωσιακή θεωρία με βασικότερο εκπρόσωπο τον Aaron Beck υποστηρίζοντας την άποψη ότι ο τρόπος σκέψης επηρεάζει την εικόνα που διαμορφώνουμε για τον εαυτό μας και από την άλλη, ο συμπεριφορισμός με θεμελιωτή τον J. B.Watson και κεντρική ιδέα ότι η συμπεριφορά του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα μίμησης και μάθησης ενισχύθηκε η θεωρία του γνωσιακού-συμπεριφορικού μοντέλου ψυχοθεραπείας θεμελιώνοντας την πεποίθηση ότι ο τρόπος σκέψης επηρεάζει τόσο τα συναισθήματα όσο και τη συμπεριφορά μας.

Σύμφωνα λοιπόν με τη γνωσιακή-συμπεριφορική θεωρία, ο αρνητικός τρόπος σκέψης ευθύνεται για τα αρνητικά συναισθήματα και τις προβληματικές συμπεριφορές. Δηλαδή, κάθε φορά που σκεφτόμαστε αρνητικά, νιώθουμε δυσάρεστα και συμπεριφερόμαστε δυσλειτουργικά.
Αν ο αρνητικός τρόπος σκέψης παρατηρηθεί και ελεγχθεί, θα αντικατασταθεί με περισσότερο ρεαλιστικό, οπότε οι αλλαγές θα οδηγήσουν σε λιγότερο αρνητικά συναισθήματα και περισσότερο λειτουργικές συμπεριφορές.

Η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία αποτελεί τη πιο πρόσφατη θεραπευτική προσέγγιση. Η εφαρμογή του μοντέλου στηρίζεται στην επίλυση των προβλημάτων του θεραπευόμενου, εστιάζει σε αλλαγές κατά την διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας και σέβεται τις επιστημονικές και θεραπευτικές αξίες.

Περιλαμβάνει μια πληθώρα τεχνικών οι οποίες στοχεύουν στην αναδόμηση των δυσλειτουργικών σκέψεων, στο χειρισμό των αρνητικών συναισθημάτων και στην αντικατάσταση των προβληματικών συμπεριφορών. Η θεραπευτική διαδικασία έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια, η οποία εξελίσσεται σε 25 συνεδρίες ενώ παραμένει στο «εδώ και τώρα» χωρίς να δίνει έμφαση στην παιδική ηλικία και τις πρώτες ενδοοικογενειακές σχέσεις λαμβάνοντας βέβαια υπόψη την ύπαρξη αυτών ως ενισχυτικούς παράγοντες του παρόντος θέματος που καλείται να διαχειριστεί ο θεραπευόμενος.

Ο Γνωσιακός-Συμπεριφορικός Θεραπευτής
Ο γνωσιακός-συμπεριφορικός θεραπευτής χαρακτηρίζεται ως δάσκαλος, επιστήμονας και φιλόσοφος που εφαρμόζει τις ιδέες της επιστήμης στη πράξη. Ο θεραπευτής δεν είναι αυθεντία, είναι ο ειδικός που χρησιμοποιεί τις γνώσεις του και συνεργάζεται με το θεραπευόμενο για να τον βοηθήσει να βρει νέους τρόπους σκέψης και συμπεριφοράς. Λειτουργεί ως εκπαιδευτής αφού προτείνει τεχνικές τις οποίες σε συνεργασία με τον θεραπευόμενο ελέγχουν ως προς την ρεαλιστικότητα τους αξιολογώντας διαρκώς τη προσπάθεια και ενημερώνοντας τον θεραπευόμενο για την πορεία της θεραπείας.

Ο θεραπευτής υιοθετεί ένθερμη στάση ενισχύοντας τον θεραπευόμενο να οδηγηθεί στην ανακάλυψη των λύσεων του προβλήματος.

Ο θεραπευτής είναι αυθεντικός, πηγαίος χωρίς τυποποιήσεις, ευγενικός, ευέλικτος, διακριτικός και θετικός ως προς τη συνεργασία με τον θεραπευόμενο. Διακατέχεται από ενσυναίσθηση, την ικανότητα δηλαδή «να βλέπει μέσα από τα μάτια του θεραπευόμενου» κατανοώντας τις αντικειμενικές διαστάσεις του θέματος και πως αυτό επηρεάζει τη ζωή του θεραπευόμενου.

Η Θεραπευτική Σχέση
Η θεραπεία εστιάζεται στην ανεύρεση και τροποποίηση των μη ρεαλιστικών και δυσλειτουργικών σκέψεων και στην εκμάθηση νέων συμπεριφορών οδηγώντας σε λύσεις και επιφέροντας αλλαγές. Η σχέση οφείλει να είναι «αρκετά καλή» στηριζόμενη σε αμοιβαίο αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης ώστε οι θεραπευτικές παρεμβάσεις να εφαρμοστούν αποτελεσματικά. Η θεραπευτική σχέση δρα σε συγκροτημένο πλαίσιο προγράμματος, βήμα προς βήμα, ακολουθώντας πιστά τα θεραπευτικά όρια.

Η Θεραπευτική Διαδικασία
Ο θεραπευτής καλείται να κατανοήσει τον τρόπο σκέψης και δόμησης του κόσμου του θεραπευόμενου ορίζοντας τον γνωσιακό χάρτη του.
Από την άλλη πλευρά, ο θεραπευόμενος ορίζει τους στόχους της θεραπευτικής συνεργασίας εντοπίζοντας τις δυσλειτουργικές σκέψεις, τα αρνητικά συναισθήματα, τις προβληματικές συμπεριφορές ή τα συμπτώματα της ψυχικής διαταραχής.
Στη συνέχεια, ο θεραπευτής καθοδηγεί τον θεραπευόμενο στη μάθηση λειτουργικότερων τρόπων χειρισμού της πραγματικότητας ενισχύοντας την από- μάθηση των αντιδράσεων που δυσχεραίνουν την καθημερινότητα του.

Βασικό ρόλο στην εξέλιξη της θεραπευτικής διαδικασίας παίζουν οι εργασίες στο σπίτι. Ο θεραπευόμενος καλείται να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες γραπτές δραστηριότητες μεταξύ των συνεδριών
οι οποίες στοχεύουν στην υιοθέτηση και εφαρμογή νέων τρόπων σκέψης και συμπεριφοράς. Έρευνες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι θεραπευόμενοι που ολοκληρώνουν τις εργασίες τους σε εβδομαδιαία συχνότητα έχουν 50% πιο γρήγορη εξέλιξη στην θεραπευτική διαδικασία συγκριτικά με εκείνους που δεν αφιερώνουν χρόνο στη δουλειά για το σπίτι.

Ο θεραπευόμενος με την ολοκλήρωση της θεραπείας θα έχει πλέον αντικαταστήσει τις βαθύτερες αρνητικές πεποιθήσεις με περισσότερο λειτουργικές, τα αρνητικά πρότυπα με θετικά και θα έχει διασπάσει τους αλυσιδωτούς αρνητικούς συνειρμούς που συνδέουν περιβαλλοντικά ερεθίσματα με φοβικές και αρνητικές καταστάσεις.

Οι Εφαρμογές της Γνωσιακής-Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας
Αν και η εφαρμογή της θεραπείας έχει εξίσου υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας σε θεραπευτικές συνεργασίες που αφορούν θέματα αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης, η γνωσιακή- συμπεριφορική ψυχοθεραπεία εφαρμόζεται κυρίως στη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη, το άγχος, συμπεριλαμβανομένων των εξελικτικών διαταραχών της παιδικής και εφηβικής ηλικίας όπως σχολική φοβία, διαταραχή ελαττωματικής προσοχής και άλλες.

Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, "Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας"



24.9.11

Σχιζοφρένεια

Η Σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται ως μια από τις πιο σοβαρές ψυχικές διαταραχές αφού παρατηρείται σημαντική αλλοίωση της εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας του πάσχοντα. Η συχνότητα εμφάνισης της ασθένειας καταλαμβάνει το 1% του γενικού πληθυσμού με τους άνδρες να εκδηλώνουν την διαταραχή από τα 18 ως τα 25 και τις γυναίκες από τα 25 μέχρι τα 35 έτη.


Η πυροδότηση της διαταραχής οφείλεται κατά βάση σε γενετικά αίτια και κυρίως στη κληρονομική προδιάθεση. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι νευροβιολογικές αιτίες όπως η μη ισορροπημένη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών, ειδικότερα της ντοπαμίνης και οι δομικές ανωμαλίες του εγκεφάλου που αφορούν τη μειωμένη δραστηριότητα στο μετωπιαίο λόβο ο οποίος ευθύνεται για τη λειτουργία της προσοχής και της κριτικής ικανότητας.

Στα ψυχολογικά αίτια θα συναντήσουμε το μη ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον, τις πρώιμες τραυματικές εμπειρίες, τις δύσκολες και αγχωτικές καταστάσεις, τη μίμηση της συμπεριφοράς άλλου ατόμου που πάσχει από ψυχωσική διαταραχή καθώς και την ψυχική κούραση ως αποτέλεσμα της φροντίδας του ατόμου που υποφέρει από σχιζοφρένεια.


Στα πλαίσια της διαταραχής, παρατηρούμε συμπτώματα που επηρεάζουν την αντίληψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά του ατόμου. Οι αισθήσεις του πάσχοντα είναι υπερευαίσθητες ενώ, αντιλαμβάνεται καταστάσεις που δεν υπάρχουν ή παρουσιάζει μια διαφορετική αντίληψη των περιστάσεων και των γεγονότων. Ο πάσχων διακρίνεται από έντονο και ανεξήγητο άγχος ενώ παρατηρούνται διαφορετικές εκφράσεις του συναισθήματος του. Πιο συγκεκριμένα, σημειώνεται αμβλυμμένο συναίσθημα, δηλαδή μειωμένη ένταση συναισθήματος ή επίπεδο συναίσθημα, δηλαδή απουσία συναισθηματικής αντίδραση ή απρόσφορο συναίσθημα, μη ισορροπημένη έκφραση συναισθήματος σχετικά με τη κατάσταση που συμβαίνει. Με την εξέλιξη της ασθένειας, ο πάσχων σταματά να εκδηλώνει τα συναισθήματα του για τους ανθρώπους που μέχρι τότε θεωρούσε σημαντικούς στη ζωή του.


Στο επίπεδο της συμπεριφοράς, ο πάσχων υιοθετεί αξιοπρόσεχτες συμπεριφορές όπως απρεπείς και προκλητικές χειρονομίες, ασυνήθιστες εκφράσεις προσώπου ή παρατεταμμένη ακαμψία, έχει μειωμένη απαντητική συμπεριφορά στο περιβάλλον και δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.


Η ψυχική διαταραχή εκδηλώνεται είτε με βραχεία έναρξη, δηλαδή την εμφάνιση δυσλειτουργικότητας κατά τη διάρκεια των παιδικών χρόνων η οποία εντείνεται στην εφηβεία, είτε με οξεία έναρξη μέσω ενός ψυχωσικού επεισοδίου στην εφηβεία. Η εξέλιξη της διαταραχής περιλαμβάνει ένα μοναδικό ψυχωσικό επεισόδιο ή επαναλαμβανόμενα επεισόδια με μικρά διαστήματα ύφεσης των συμπτωμάτων ή με μεγάλα διαστήματα ύφεσης των συμπτωμάτων ή με ενδιάμεσα διαστήματα απόλυτης λειτουργικότητας. Ωστόσο, έρευνες έχουν αποδείξει ότι το 30% των ατόμων που πάσχουν από σχιζοφρένεια είναι σε θέση να βελτιώσει τα επίπεδα της λειτουργικότητας του ύστερα από τη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή ενώ, σχεδόν το 50% εμφανίζει συχνά επεισόδια τα οποία επηρεάζουν δραματικά την λειτουργικότητα του.


Η Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία της σχιζοφρένειας

Η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη και έχει στόχο τη μείωση της συχνότητας αλλά και της έντασης των συμπτωμάτων. Αφού ο ψυχίατρος εξετάσει τον θεραπευόμενο θα χορηγήσει κυρίως αντιψυχωσικά σε συνδυασμό με αγχολυτικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Πριν προχωρήσουμε στη θεραπευτική συνεργασία, λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τα επίπεδα λειτουργικότητας του ατόμου πριν από την εκδήλωση της διαταραχής, την ύπαρξη υποστηρικτικού περιβάλλοντος καθώς και το είδος των συμπτωμάτων. Δηλαδή, τα θετικά συμπτώματα όπως οι παραισθήσεις μας βοηθούν καλύτερα στη θεραπεία ενώ τα αρνητικά συμπτώματα π.χ. η απουσία συναισθηματικής έκφρασης δυσκολεύουν τη προσπάθεια μας. Βέβαια μπορεί η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία να ενδεικνύται στη θεραπεία των περισσοτέρων ψυχικών διαταραχών ωστόσο, προσπαθώντας να διαχειριστούμε τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας και γενικότερα των ψυχωσικών διαταραχών είναι σχεδόν απόλυτο ότι θα συναντήσουμε αρκετές αντιστάσεις και ματαιώσεις κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Αναμενόμενο αφού δύο από τα βασικά συμπτώματα της διαταραχής είναι η απουσία συναισθηματικής εκφράσης, η ύπαρξη της οποίας αποτελεί απαραίτητη προυπόθεση για το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης μέσα στο θεραπευτικό πλαίσιο και ο αποδιοργανωμένος τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς, σημεία ιδιαίτερα χρήσιμα στην εφαρμογή των τεχνικών τόσο στην διάρκεια της γνωσιακής αναδόμησης όσο και στη διάρκεια των συμπεριφορικών χειρισμών. Παρ όλα αυτα, πολλές γνωσιακές-συμπεριφορικές θεραπευτικές προσπάθειες κατάφεραν να αγγίξουν επιτυχώς τους θεραπευτικούς στόχους που είχαν τεθεί.

Οι τεχνικές που εφαρμόζονται μέσα στα πλαίσια της γνωσιακής αναδόμησης είναι η εφαρμογή των ημερολογίων δυσλειτουργικών σκέψεων στοχεύοντας στην ενερητική αντιμετώπιση των παραληρητικών ιδεών, την ενθάρρυνση εναλλακτικών μη παραληρητικών ιδεών αναζητώντας και υποστηρίζωντας αυτές με στοιχεία και αποδείξεις και την αντικατάσταση των παραληρητικών πεποιθήσεων ξεκινώντας από την αξιολόγηση της ιδέας, προχωρώντας σε λεκτική αμφισβήτηση και κλείνοντας με εμπειρική δοκιμασία. Επίσης, η τεχνική "σταμάτημα της σκέψης" εφαρμόζεται επιτυχώς στον έλεγχο των ψευδαισθήσεων.

Ενώ, με την εφαρμογή των συμπεριφορικών τεχνικών όπως η διαφραγματική αναπνοή, η νευρομυική χαλάρωση, η διαχείριση του άγχους καθώς και η εκπαίδευσης σε δεξιότητες επικοινωνίας και διεκδικητικής συμπεριφοράς επιτυγχάνεται η μείωση της ένταση του άγχους.

Εφόσον ο θεραπευόμενος ολοκληρώσει επιτυχώς την ατομική ψυχοθεραπεία προχωρά σε ομαδική θεραπεία που έχει στόχο τη αύξηση της κοινωνικότητας του, την εκπαίδευση σε λειτουργίες που έχουν εξασθενήσει και τη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων


Παράλληλα, ιδιαίτερα ωφέλιμη φαίνεται να είναι η ψυχολογική υποστήριξη του οικογενειακού συστήματος του θεραπευόμενου η οποία εστιάζει στην απενοχοποιήση της οικογένειας, στην εξοικείωση με τη φύση των συμπτωμάτων, στην βελτίωση της διαπροσωπικής επικοινωνίας, στην έκφραση των συναισθημάτων και στους τρόπους βελτίωσης των επιπέδων της ζωής τους.


Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια

"Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας"




23.9.11

Θετική Διάθεση!

Αν και η γνωσιακή-συμπεριφορική θεωρία υποστηρίζει, ότι ο θετικός τρόπος σκέψης είναι ικανός να επηρεάσει την συναισθηματική έκφραση και να διαμορφώσει αναλόγως την συμπεριφορά μας ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, η διαντίδραση που παρατηρείται στην αλληλεπίδραση της σκέψης, του συναισθήματος και της συμπεριφοράς είναι δυνατό να ανακαθοριστεί όχι από την παρατήρηση της αυτόματης σκέψης αλλά, από την συνειδητοποίηση της συναισθηματικής μας απάντησης σε ένα συγκεκριμένο γεγονός.

Ένα απλό παράδειγμα… Ενώ, για μια ακόμη ημέρα συνηθίζαμε να ακολουθούμε τις ενασχολήσεις του προγράμματος μας, ξαφνικά συμβαίνει ένα απρόσμενα εκπληκτικό γεγονός το οποίο είναι αρκετό να μας πλημμυρίσει με θετικά συναισθήματα τα οποία με την σειρά τους αποτελούν πολλές και καλές αφορμές για να αναδιαμορφώσουν την θεώρηση που είχαμε μέχρι εκείνο το σημείο για τις καταστάσεις που αντιμετωπίζαμε.

Βέβαια, το αναφερθέν παράδειγμα δεν χαρακτηρίζει μονάχα τις θετικές εμπειρίες που βιώνουμε αλλά, συναντάτε επίσης στα αρνητικά γεγονότα τα οποία επηρεάζουν με τον ίδιο τρόπο τις συναισθηματικές αντιδράσεις καταλήγοντας σε στενάχωρες σκέψεις.

Επειδή όμως ως άνθρωποι είμαστε αισιόδοξοι, εκείνο που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις θετικές καταστάσεις που απλόχερα συμβαίνουν στην ζωή μας ή ακόμα καλύτερα, στηριζόμενοι στις ικανότητες μας να προκαλέσουμε στο δρόμο μας ότι εμείς θεωρούμε ωφέλιμο για την εξέλιξη μας.

Γιατί σαφέστατα, μπορεί να μην βιώνουμε συχνά συγκλονιστικές εμπειρίες αλλά μέχρι ένα σημείο, μπορούμε να συμβάλλουμε στην διαμόρφωση των πλέον ευχάριστων συνθηκών στην ζωή μας αρκεί να κινηθούμε συμπεριφορικά.

Άρα ακολουθώντας τους συμπεριφορικούς χειρισμούς, όπως καθορίζονται από την άποψη της θεωρίας, χρειάζεται να αναλάβουμε δράση κινούμενοι προς την επίτευξη εκείνων που πραγματικά θέλουμε, να αλλάξουμε ριζικά όσα μας δυσαρεστούν, να εμπλουτίσουμε την καθημερινότητα μας με ευχάριστες στιγμές, να έρθουμε κοντά στους ανθρώπους που επιθυμούμε.

Με λίγα λόγια, να πάρουμε το τιμόνι της ζωής στα χέρια μας, ακολουθώντας την διαδρομή που διακαώς επιθυμούμε έχοντας συνοδοιπόρο την ελπίδα ότι τελικά θα καταλήξουμε στον σταθμό που πάντα ονειρευόμασταν.

Γιατί όπως και να το κάνουμε, η ζωή είναι το ανεπανάληπτο, δικό μας ταξίδι μέσα στο χρόνο!

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

«Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας»

9.9.11

Ευχαριστούμε Πολύ!

Η Επιστημονική Ομάδα του ΔΔΕΕΨΥ ευχαριστεί όλους που καλωσόρισαν την εκπαιδευτική δραστηριότητα του Δικτύου.

Η ένθερμη στάση που εκλάβαμε από εσάς, έρχεται να προστεθεί ως ένα ακόμα κίνητρο στην υπάρχουσα επαγγελματική μας ευαισθητοποίηση.


Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
"Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης
Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας"