Για την Μανούλα!

Μαμά, Μητέρα, Μάνα…. Τρεις διαφορετικές λέξεις που ορίζουν μια έννοια, ίσως την πιο σημαντική στην ζωή μας. Είναι η λέξη που επιλέγουμε για να ονομάσουμε έναν από τους ξεχωριστούς ανθρώπους που μας περιβάλλουν, πρακτικά και θεωρητικά αφού, το σώμα εκείνης αποτέλεσε χωρίς υπερβολές το ζεστό χώρο φιλοξενίας τους εννέα πρώτους μήνες της προσπάθειας μας να αναπτυχθούμε σε ανθρώπινη οντότητα.

Και μπορεί η διαδικασία της κυοφορίας, να αποτελεί μέρος αυτού του εντυπωσιακού σχεδίου που επιμελώς καταστρώθηκε από την φύση για την διαιώνιση του είδους ωστόσο, απαιτεί αρκετή προσπάθεια και εξαιρετική δύναμη από την γυναίκα για να ολοκληρωθεί με επιτυχία.

Άποψη που ενισχύεται αν εκτιμήσουμε τα πορίσματα των ερευνών αναφορικά με την σημαντικότητα της καλής οργανικής αλλά και ψυχικής κατάστασης της μέλλουσας μητέρας για την φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου.      

Όμως η συμβολή της στην διαμόρφωση του ανθρώπου δεν τελειώνει με την γέννηση του μωρού. Αντιθέτως, το απαιτητικό αλλά συνάμα γοητευτικό έργο της ανατροφής ενός παιδιού μόλις αρχίζει.

Η μητέρα λοιπόν έχοντας δίπλα της τον πατέρα του παιδιού, θα συνεχίσει να καλύπτει με φροντίδα οποιαδήποτε φυσιολογική και πρακτική ανάγκη προκύψει στα πρώτα βήματα του μικρού ανθρώπου ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την δόμηση μιας ισορροπημένης προσωπικότητας.

Μα περισσότερο από όλα θα είναι εκεί για να προσφέρει απεριόριστη αγάπη την οποία το παιδί θα αξιοποιήσει αυξάνοντας σημαντικά τα επίπεδα της συναισθηματικής ασφάλειας στο παρόν αλλά πιο πολύ στο μέλλον του. 

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά που διέπουν την μητρική φιγούρα είναι η ανιδιοτελής και πηγαία έκφραση συναισθήματος η οποία εμφανίζεται από τους πρώτους κιόλας μήνες της εγκυμοσύνης.

Μέσω της συναισθηματικής έκφρασης, η κυοφορούσα επικοινωνεί με το έμβρυο ενισχύοντας τον ιδιαίτερο και πολύ σημαντικό κώδικα επικοινωνίας ανάμεσα στους δυο. Είναι ο τρόπος με τον οποίο αρχικά θα κατανοήσει τις επιθυμίες του ανθρώπου που μεγαλώνει στο σώμα της και σχεδόν διαισθητικά θα απαντήσει σε κάθε μήνυμα που λαμβάνει από εκείνο.

Μια οδός αλληλοκατανόησης που εξακολουθεί να παρατηρείται μέχρι την τελευταία στιγμή της κοινής πορείας τους που μοιραία αλλά φυσικά οι δρόμοι τους θα χωρίσουν για πάντα.

Πιθανόν, να φαίνεται περίεργο αλλά, υπό συνηθισμένες περιστάσεις, η μητέρα είναι εκείνη που αντιλαμβάνεται σχεδόν όλα όσα συμβαίνουν στην ζωή του παιδιού της μόνο με μια ματιά. Εκείνη είναι που θα νιώσει  τον πόνο του στην ψυχή της, θα γιορτάσει με την χαρά του, θα προβληματιστεί με τις ανησυχίες του, θα φοβηθεί με τα ριψοκίνδυνα πετάγματα του, θα σεβαστεί τα δικαιώματα του. Και αν χρειαστεί, εκείνη είναι που θα «θυσιάσει» τον εαυτό της προς όφελος του σπλάχνου της.

Στην πραγματικότητα, η μητρική σχέση δεν αλλάζει ποτέ, αναπροσαρμόζεται όμως σύμφωνα με τις φυσιολογικές και ψυχολογικές επιθυμίες των μελών όταν απαιτείται χρονικά. Και αν επιτευχθεί τότε, η μητρική σχέση δυναμώνει διευρύνοντας τα περιθώρια της προσωπικής ελευθερίας των «μεγάλων» πια παιδιών.

Και τα «μεγάλα» παιδιά, αυτόνομα και ανεξάρτητα, αναγνωρίζοντας την σημαντικότητα της μητρικής προσφοράς, χαρακτηρίζουν την σχέση όπως ακριβώς είναι, ζεστή και ανθρώπινη, ανεκτίμητη και απαραίτητη για την ολική υπόσταση της ανθρώπινης οντότητας.

Και συνειδητοποιώντας τις διαστάσεις της ξεχωριστής επαφής, με ευκολία σχηματίζουν το προφίλ εκείνης που ρισκάροντας την ζωή της υποστήριξε με σθένος την πιθανότητα της δικής τους ύπαρξης.

Άραγε θα μπορούσε να ήταν κάποιος άλλος στην θέση της; Όχι φυσικά! Τα συγκεκριμένα χαρίσματα είναι τα δικά της μοναδικά προνόμια, όσα την κάνουν να ξεχωρίζει από τους άλλους προσφέροντας την θέση που πραγματικά της αξίζει. Ψηλά στα ματιά και, βαθιά στην ψυχή μας!   

Βασιλική Βενέτη, Post M.A.

Κλινική Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, «Διεπιστημονικό Δίκτυο Εξειδίκευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας»