Η 20 ημέρα του Νοέμβρη έχει οριστεί παγκοσμίως για τον εορτασμό του παιδιού, αυτού του μικρού ανθρώπου που έρχεται στον κόσμο για να ομορφύνει τη ζωή των γονιών, εκείνων που επέλεξαν τον σημαντικό ρόλο της ανατροφή του. Σκοπίμως δεν αναφέρω τη λέξη γέννηση αφού, δεν έχει τόση σημασία αν κάποιος είναι βιολογικός ή θετός γονιός, όσο μετράει η υπεύθυνη στάση που δείχνουν οι τροφοί για την κάλυψη των φυσιολογικών και ψυχολογικών αναγκών του τέκνου τους.
Συνήθως το πέρασμα από την παιδική ηλικία είναι άμεσα συνδεδεμένο με ανέμελες στιγμές γεμάτες από ευτυχία, αγάπη, στοργή και ομαλή εξέλιξη στην ψυχική και οργανική ανάπτυξη. Όμως συχνά συναντούμε περιπτώσεις κατά τις οποίες η παιδική κακοποίηση στιγματίζει τη ζωή των ανθρώπων. Και δυστυχώς τα περιστατικά καθημερινά πληθαίνουν με τέτοιους ρυθμούς που πλέον το φαινόμενο έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.
Στην Ελλάδα, τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι ένα στα δύο παιδιά έχει υποστεί σωματική βία, ενώ ένα στα δέκα έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Και παγκοσμίως, τα στοιχεία μαρτυρούν ότι κάθε δέκα δευτερόλεπτα ένα παιδί κακοποιείται στην υφήλιο στρέφοντας την προσοχή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής οι οποίες διατηρούν την πρώτη θέση καθώς, κατά μέσο όρο τέσσερα ως επτά παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από παιδική κακοποίηση και παραμέληση.
Τα κύρια είδη της παιδικής κακοποίησης διαχωρίζονται στην σωματική κακοποίηση η οποία περιλαμβάνει κάθε είδος τραυματισμού ή κάκωσης στα ακάλυπτα μέρη του σώματος δηλαδή στο κεφάλι, στα χέρια και στα πόδια. Στη ψυχολογική κακοποίηση η οποία περιλαμβάνει πράξεις και συμπεριφορές που εκφράζουν απόρριψη, εκφοβισμό, απομόνωση, εκμετάλλευση και υποτίμηση. Στη φυσική παραμέληση κατά την οποία ο άνθρωπος που θεωρείται υπεύθυνος για την ανατροφή του παιδιού αμελεί την σίτιση, την ιατρική περίθαλψη, την στέγαση, την ένδυση και ότι άλλο απαιτείται για την φροντίδα του παιδιού. Και στην σεξουαλική κακοποίηση η οποία ορίζει την συμμετοχή ή η την έκθεση παιδιών και εφήβων σε πράξεις με σεξουαλικό περιεχόμενο υποκινούμενες από ενήλικα, οι οποίες στοχεύουν στη σεξουαλική διέγερση και ικανοποίηση του. Η σεξουαλική παραβίαση εμπεριέχει διάφορες μορφές με ή χωρίς επαφή, από την έκθεση σε επίδειξη, τις θωπείες και τις ασελγείς πράξεις, μέχρι το βιασμό και την αιμομιξία. Σε κάποιες περιπτώσεις προχωρά με την μορφή της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, την παιδική πορνογραφία και πορνεία η οποία δεν είναι τίποτε διαφορετικό από τις εμπορευματικές πλευρές αυτού του ζητήματος.
Και παρατηρώντας τις διαστάσεις μα πιο πολύ τις μορφές της παιδικής κακοποίησης είναι απολύτως φυσιολογικό να προβληματιστούμε για την δυναμική της προσωπικότητας των γονιών που κακοποιούν τα παιδιά τους. Η επιστημονική παρατήρηση στρέφεται κυρίως στις δομές του ψυχισμού αυτών των ατόμων δίνοντας έμφαση σε θέματα ψυχοπαθολογίας αλλά λαμβάνοντας υπόψη ταυτόχρονα τους πολιτισμικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και μορφωτικούς παράγοντες που επηρεάζουν την έκφραση της επιθετικής συμπεριφοράς.
Και αν μπορούσαμε να σκιαγραφήσουμε το προφίλ ενός κακοποιητικού γονιού θα εντοπίζαμε παθολογικές ψυχικές εκφράσεις με κυριαρχούσα την καταθλιπτική διάθεση, την διάγνωση κάποιας διαταραχής της προσωπικότητας ή ψυχωσικής διαταραχής, τις πιθανές περιορισμένες νοητικές ικανότητες, τα αισθήματα ανεπάρκειας για τον εαυτό και τον γονεϊκό ρόλο καθώς και τις κακοποιητικές εμπειρίες που οι ίδιοι βίωσαν στην διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
Και οι απαντήσεις των παιδιών στις κακοποιητικές συμπεριφορές των γονιών είναι έκδηλες ακόμα και όταν η παιδική κακοποίηση δεν είναι εμφανής στο σώμα τους. Τα παιδιά ή οι έφηβοι που κακοποιούνται εμφανίζουν έντονες συναισθηματικές εκφράσεις, αποκλίνουσες συμπεριφορές, μαθησιακές δυσκολίες, επιθετικές αντιδράσεις, μειωμένη ευχαρίστηση και αρνητική αυτοεικόνα. Είναι συνήθως παιδιά τα οποία κλίνονται στον εαυτό τους προκειμένου να προστατευτούν από τις επιθέσεις που δέχονται. Δεν μιλούν για τις κακοποιητικές συμπεριφορές των άλλων πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Ενώ, διακρίνονται από ενοχικά συναισθήματα κατηγορώντας τους εαυτούς για τις συμπεριφορές των άλλων θεωρώντας ότι αξίζουν την κακοποίηση που τους ασκούν.
Όπως αναφέρθηκε η παιδική κακοποίηση είναι ένα σοβαρό κοινωνικό και όχι μόνο ζήτημα το οποίο απαιτεί άμεση παρέμβαση. Αφ’ ενός γιατί κινδυνεύει η ψυχική και σωματική ακεραιότητα ενός ανθρώπου, αφ’ ετέρου γιατί όταν ένας άνθρωπος κακοποιηθεί θα επαναλάβει την μαθημένη πια κακοποιητική συμπεριφορά στους απογόνους ή στα περιβάλλοντα του.
Όταν λοιπόν πέσει στην αντίληψη οποιουδήποτε ανθρώπου κάθε μορφή παιδικής κακοποίησης ή ακόμα και αν ένα παιδί ή έφηβος νιώσει να κακοποιείται, είναι απαραίτητο να μιλήσει άμεσα στις αρχές ιδιαίτερα αν χρειάζεται να εισαχθεί στο νοσοκομείο για να λάβει τις απαιτούμενες ιατρικές φροντίδες.
Και αν για κάποιο λόγο είναι δύσκολο να μιλήσουμε ανοιχτά για ότι φανερά συμβαίνει, μπορούμε να απευθυνθούμε σε αξιόπιστους επιστημονικούς φορείς οι οποίοι με τις άρτια εκπαιδευμένες ομάδες θα διαχειριστούν υπεύθυνα το φαινόμενο της κακοποίησης διασφαλίζοντας την ψυχολογική και σωματική αποκατάσταση της κατακρεουργημένης παιδικής ψυχής.
Βασιλική Γ. Βενέτη, PostMA
Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT ServicesLtd, Κύπρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου