Απόσπασμα από την παρουσίαση της ημερίδας "Η ΒΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ" που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 14 Απριλίου 2013 στο Πολιτιστικό Σύλλογο «ΩΕΡΟΗ». Φορέας Διοργάνωσης: Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων του Δημοτικού Σχολείου και του Νηπιαγωγείου Πλαταιών

"Συναντιόμαστε λοιπόν για να προβληματιστούμε σχετικά με το πρωτόγνωρο τουλάχιστον για τα ελληνικά δεδομένα φαινόμενο της βίας στην παιδική ηλικία. Αν και δεν αποτελεί βασικό προβληματισμό στην Ελλάδα όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, τα επεισόδια επιθετικών συμπεριφορών αυξάνονται σχεδόν καθημερινά σε συχνότητα και σε σοβαρότητα γεγονός που προβληματίζει ολοένα και περισσότερο την σύγχρονη κοινωνία.

Προσπαθώντας να ορίσουμε την παιδική βία, θα περιγράφαμε την κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη και επαναλαμβανόμενη βία ή επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου ανάμεσα στα παιδιά.

Η άσκηση βίας διαχωρίζεται σε μορφές ανάλογα με την επιθετική συμπεριφορά αλλά και την συνθήκη στην οποία συμβαίνει.

Η πιο συνηθισμένη μορφή  παρατηρείται στο σχολικό περιβάλλον και περιγράφει την άσκηση βίας μέσω της επιθετικής στάσηςκατά των συμμαθητών, με υλικούς βανδαλισμούς κατά της σχολικής περιουσίας και με καταστροφικές συμπεριφορές κατά του ίδιου του εαυτού οι οποίες ταπεινώνουν και πληγώνουν το μαθητή.

Μια επόμενη μορφή είναι η σωματικήβία η οποία εκδηλώνεται με διάφορα σωματικά χτυπήματα τα οποία καταλήγουν σε φυσικό τραυματισμό του παιδιού θέτοντας σε κίνδυνο την ακεραιότητα του.

Αντίθετα, στην λεκτική βία παρατηρούμε επιθετικές κινήσεις που εκφράζονται με τη συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων, αγενών σχολίων και απειλών που συνεπάγονται την συναισθηματική και ψυχολογική προσβολή του παιδιού.

Μία ακόμη μορφή βίας ορίζεται με τον  σεξουαλικό εκφοβισμό ο οποίος ασκείται με ανήθικες χειρονομίες, ανεπιθύμητο άγγιγμα, αλλά και σοβαρές σεξουαλικές επιθέσεις.

Ενώ στην άσκηση βίας μέσω εκβιασμού, παρατηρούνται επιθετικές συμπεριφορές οι οποίες συνοδεύονται από την εκούσια απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων και, απειλές ή εξαναγκασμούς για την συμμετοχή του παιδιού σε αντικοινωνικές πράξεις.
Στον έμμεσο ή κοινωνικό εκβιασμό, η επιβολή βίας στοχεύει στην κοινωνική απομόνωση του παιδιού από τις ομάδες των συνομηλίκων με την διάδοση κακόβουλων και ψευδών χαρακτηρισμών.

Επίσης, αρκετά σημαντική είναι η άσκηση βίας με ρατσιστικό χαρακτήρα μέσω αρνητικών σχολίων εξαιτίας της καταγωγής, της κοινωνικής τάξης και, της οικονομικής κατάστασης του παιδιού.

Ενώ, τα τελευταία χρόνια ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός παίρνει γρήγορα διαστάσεις ο οποίος εκφράζεται με τις ανώνυμες κλήσεις, την αποστολή απειλητικού ή υβριστικού υλικού μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των κινητών τηλέφωνων και των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής δικτύωσης, την χρήση ή παραποίηση των προσωπικών δεδομένων κάποιου ατόμου, καθώς και τη χρήση κάμερας με σκοπό την απειλή ή τον εξευτελισμό του παιδιού.

Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι όλες οι μορφές παιδικής επιθετικότητας δεν αποτελούν εκφάνσεις εκφοβισμού και βίας. Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η επιθετικότητα δεν στοχεύει στην τρομοκράτηση αλλά στην εξέλιξη των παιδιών όπως συμβαίνει στα πλαίσια κάποιου παιδαγωγικού παιχνιδιού. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επιθετικότητα μπορεί να μετασχηματιστεί σε μορφές συμπεριφοράς κοινωνικά αποδεκτές, όπως είναι το θάρρος της γνώμης, η δημιουργικότητα και, η επιθυμία για μάθηση.

Όμως η διαφοροποίηση είναι εμφανής, όταν η επιθετική συμπεριφορά και η άσκηση σωματικής, ψυχολογικής, ή κοινωνικής δύναμης γίνονται μέσο επιβολής δημιουργώντας δυσάρεστες συνέπειες στην ψυχική και οργανική υπόσταση του παιδιού".

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA
Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ-Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd-Κύπρος