"Δεν υπάρχει πιο συναρπαστικό ταξίδι από εκείνο της γνωριμίας με τον εαυτό"

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA - Vasiliki G. Venetis, Post MA

9.4.13

H Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση των Παιδιών



 
"Σαφώς, είναι απαραίτητη και ιδιαιτέρως χρήσιμη η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από τους ειδικούς στο σχολικό περιβάλλον αλλά, το ίδιο σημαντική και, ίσως πολύ περισσότερο, είναι η επικοινωνία που αναπτύσσεται στις δυναμικές του οικογενειακού συστήματος για θέματα σεξουαλικού ενδιαφέροντος.

Οι γονείς λοιπόν είναι ωφέλιμο να μιλήσουν στα παιδιά για την σπουδαιότητα της σεξουαλικότητας από την ηλικία των 4 χρόνων, όταν δηλαδή τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν το σώμα τους ορίζοντας τον εαυτό τους σε σχέση με τους άλλους και το περιβάλλον.
Είναι ωφέλιμο να μην διαστρεβλωθεί η πραγματικότητα αλλά με απλά και κατανοητά λόγια να γίνει αναφορά στην ανατομία και στις διαφορές του σώματος καθώς και στην διαδικασία της αναπαραγωγής του ανθρώπινου είδους.

Σημαντική επίσης είναι η στάση που θα διατηρηθεί αναφορικά με την διαφορετικότητα των παιδιών. Οι γονείς χρειάζεται να διευκρινίσουν στα παιδιά ότι οι άνθρωποι έχουν πολλές διαφορές αξιοποιώντας παραδειγματικά τις ιδιαιτερότητες των μοναδικών χαρακτηριστικών που διαθέτουμε. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να τονιστεί ότι όλοι οι άνθρωποι είναι αγαπητοί και σεβαστοί για την προσωπικότητα τους.

Πιθανόν, στις μεγαλύτερες ηλικίες το θέμα της διαφορετικότητας να περιπλέκεται αφού, τα παιδιά κινούμενα σε ομόφυλες ομάδες εναντιώνονται στις αντίστοιχες του άλλου φύλου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι γονείς οφείλουν να αναγνωρίσουν ότι πρόκειται για μια φυσιολογική αναπτυξιακή διαδικασία και αποδεχόμενοι τις επιλογές των παιδιών να  τονίσουν την σημαντικότητα της συνύπαρξης των δύο φύλων ενισχύοντας την δημιουργία αμφιφυλικών σχέσεων.      

Και αν οι γονείς δυσκολεύονται ελαφρώς στα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών να μιλήσουν για θέματα που άπτονται της σεξουαλικής υγείας, στην εφηβεία ο βαθμός δυσκολίας πιθανό να εντείνεται αφού το μικρό παιδί έχει μεταμορφωθεί πια σε έναν ολοκληρωμένο άνθρωπο.

Και ίσως, ο προβληματισμός να μεγαλώνει όταν καλούνται να αποδεχτούν τις πρώτες ερωτικές επιλογές των παιδιών τους.
Το σοκ είναι δυνατό όταν οι γονείς αντιλαμβάνονται ότι τα παιδιά τους διατηρούν ερωτικές σχέσεις. Οι γονείς αισθάνονται ότι χάνουν την σημαντικότητα που είχαν στην ζωή των παιδιών αφού, άλλοι άνθρωποι, οι σύντροφοι τους, έρχονται να πάρουν την θέση τους. Η αναστάτωση που προκαλείται από την αναδιαμόρφωση του οικογενειακού συστήματος επηρεάζει σοβαρά την επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη. Η αμηχανία είναι φανερή σε όλους. Αφ ενός, οι γονείς σαστίζουν μπροστά στην αλλαγή των παιδιών τους αφ ετέρου οι έφηβοι δυσανασχετούν παρατηρώντας την απόμακρη στάση των γονέων. Και πολύ συχνά, αμφότεροι αναρωτιούνται τι να κάνουν για να αντιμετωπίσουν όσα συμβαίνουν.

Υπό αυτές τις συνθήκες, οι γονείς είναι χρήσιμο να κατανοήσουν ότι η έκφραση της σεξουαλικότητας των παιδιών είναι μια αναμενόμενη εξέλιξη. Χρειάζεται λοιπόν να σταθούν δίπλα κατανοώντας οποιαδήποτε ερωτική επιλογή τους. Στηριζόμενοι στην επικοινωνία, χρειάζεται να ενισχύουν τα παιδιά ώστε να μιλούν για κάθε προβληματισμό αναφορικά με τις ερωτικές τους σχέσεις. Παράλληλα, είναι σημαντικό να δείξουν εμπιστοσύνη στις επιλογές των παιδιών τους ώστε να βοηθήσουν εκείνα να εμπιστευτούν αρχικά τον εαυτό τους και στην συνέχεια τον ερωτικό σύντροφο δίνοντας έμφαση στην έννοια του σεβασμού, της αυτονομίας και της ανεξαρτησίας μέσα στην σχέση.

Αν και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση απαιτεί σταθερή προσπάθεια, ωφελεί οι γονείς να μιλήσουν ανοιχτά με τα παιδιά τους για την σεξουαλική υγεία, την αναγκαιότητα αλλά και τις μεθόδους αντισύλληψης, τους κίνδυνους μετάδοσης των σεξουαλικών νοσημάτων, την διαφορετικότητα της ανατομίας του σώματος, την απενοχοποίηση της ανακάλυψης αυτού καθώς και τη χρησιμότητα της ερωτικής επαφής στην βιολογική, οργανική και ψυχική ανάπτυξη του ανθρώπου.

Επίσης, οι γονείς οφείλουν να ενημερώσουν τα παιδιά για τις πιθανότητες μιας επιθυμητής ή όχι εγκυμοσύνης κάνοντας αναφορά στις γόνιμες ημέρες του κύκλου αλλά και στους τρόπους γονιμοποίησης του ωαρίου από το σπερματοζωάριο καθώς και στις τραυματικές συνέπειες που μπορεί να επιφέρει η διακοπή μιας κύησης.

Ακόμη, οι γονείς είναι καλό να προετοιμάσουν τα παιδιά τους για μια ενδεχόμενη ερωτική απογοήτευση ή για το τέλος μιας σχέσης ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο την σωστή διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων και κυρίως της απόρριψης που θα βιώσουν όταν οι πρώτες ερωτικές τους σχέσεις τερματίσουν.

Στις περιπτώσεις της ερωτικής απογοήτευσης ή του χωρισμού, οι γονείς χρειάζεται να στηρίξουν τους εφήβους ώστε να ξεπεράσουν την δύσκολη περίοδο που διανύουν προτείνοντας σε εκείνους να ασχολούνται με ευχάριστες δραστηριότητες, να μιλούν για τα συναισθήματα τους και, να εξωτερικεύουν τις σκέψεις τους αναφέροντας οποιοδήποτε προβληματισμό.

Είναι απαραίτητο να τονιστεί ότι μια ερωτική απογοήτευση ή ένας χωρισμός στην εφηβική περίοδο βιώνεται πιο έντονα εξαιτίας των ορμονών αλλά και της γενικότερης ψυχολογικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι άνθρωποι αυτής της ηλικίας. Επίσης, το δυσάρεστο τέλος μιας σχέσης προσφέρει μια καλή αφορμή πυροδότησης αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών εφόσον συντρέχει η κατάλληλη προδιάθεση. Για την αποφυγή οποιασδήποτε αρνητικής εξέλιξης, οι γονείς χρειάζεται να παρατηρούν προσεκτικά και διακριτικά τις αντιδράσεις των παιδιών τους δίνοντας χρόνο και χώρο σε εκείνα να εκφράσουν κάθε αρνητικό τους συναίσθημα.

Και αν παρ όλες τις προσπάθειες τους, δεν σημειώνεται θετική εξέλιξη τότε, χρειάζεται να αναζητήσουν άμεσα βοήθεια από ειδικό ο οποίος θα προτείνει εναλλακτικές διαχείρισης των θεμάτων.

Γιατί είναι αλήθεια πως η σεξουαλικότητα αποτελεί μια από τις σπουδαιότερες ψυχικές και οργανικές λειτουργίες του ανθρώπου. Ας συμβάλλουμε λοιπόν με κάθε τρόπο στην καλλιέργεια αλλά και στην ελεύθερη έκφραση της σημαντικότερης ανάγκης της ανθρώπινης φύσης".

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA
Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd-Κύπρος

Δεν υπάρχουν σχόλια: