Καρκίνος του Μαστού: Η Νόσος των Ανθρώπων!

Ο Οκτώβρης έχει οριστεί μήνας ευαισθητοποίησης και πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Και όχι αδίκως αφού, τα ερευνητικά δεδομένα καθορίζουν με σαφήνεια την ανάγκη για ενημέρωση προκειμένου να περιοριστεί η αυξανόμενη εμφάνιση της νόσου που πλήττει αρκετές γυναίκες αλλά και άνδρες σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Μέχρι σήμερα στην υφήλιο, 1 στις 8 γυναίκες έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού ενώ το 2014, 2.360 άνδρες αναμένεται να εκδηλώσουν την νόσο. Τα ευρήματα των ερευνών είναι λοιπόν αρκετά για να αφυπνίσουν όλους ώστε να ευαισθητοποιηθούμε για την ασθένεια.

Οι αιτίες του καρκίνου του μαστού είναι πολλές, κυρίως όμως εντοπίζονται στην γονιδιακή προδιάθεση της ασθένειας. Άλλες αιτίες είναι η ηλικία, ο τρόπος ζωής, οι διαταραχές της εμμήνου ρήσης, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών, η ατεκνία, η θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης, η καθιστική ζωή, η διατροφή, η έκθεση του στήθους σε ακτινοβολία, ο καρκίνος της μήτρας ή των ωοθηκών. 

Τα συμπτώματα της ασθένειας τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες περιλαμβάνουν την αλλαγή στο μέγεθος ή στο σχήμα του στήθους, την εμφάνιση ογκίδιου,  την διόγκωση ή την πάχυνση ή την πληγή ή το έλκος ή την εισολκή της θηλής, την ρυτίδωση ή ερυθρότητα στο δέρμα του στήθους, την έκκριση υγρών από την θηλή, τον πόνο ή το πρήξιμο ή τη δυσφορία στη περιοχή της μασχάλης. Ειδικότερα για τις γυναίκες, τον πόνο στο στήθος ο οποίος εμφανίζεται στον ένα μαστό, δεν συνδέεται με την έμμηνο ρήση και παραμένει μετά από ένα μηνιαίο κύκλο.         

Βέβαια τα παραπάνω συμπτώματα δεν συνεπάγονται ότι ένας άνθρωπος έχει νοσήσει από τον καρκίνο του στήθους. Μπορούν όμως να αποτελέσουν δυνατές αφορμές για μια κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό ώστε να αποσαφηνιστεί η διάγνωση της νόσου.

Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει την λήψη ιστορικού, την επισκόπηση και την ψηλάφηση των μαστών. Πιο εξειδικευμένες μέθοδοι είναι η απλή μαστογραφία, η μαγνητική μαστογραφία και η ψηφιακή μαστογραφία δηλαδή, ακτινογραφίες του στήθους με ειδικά ιατρικά όργανα, αλλά και τα υπερηχογραφήματα, η εξέταση των μαστών με υπερηχητικά κύματα καθώς και η παρακέντηση ή κυτταρολογική εξέταση, δηλαδή η λήψη κυτταρικού υγρού ώστε να ακολουθήσει η σταδιοποίηση της νόσου.  

Σύμφωνα με την American Joint Committee on Cancer συναντούμε τέσσερα στάδια καρκίνου των μαστών τα οποία καθορίζονται από το μέγεθος του πρωτοπαθούς όγκου, την προσβολή των μασχαλιαίων αδένων και την απουσία ή παρουσία μεταστάσεων.

Κατά συνέπεια, στο στάδιο 0 ο καρκίνος εντοπίζεται στο σημείο προέλευσης του, δεν έχει διηθήσει στους γύρω ιστούς και περιλαμβάνει τα λοβώδη καρκινώματα και τα καρκινώματα των εκφορητικών πόρων του μαστού.

Στο στάδιο Ι, ο όγκος έχει μέγεθος μικρότερο ή ίσο με 2cm και δεν υπάρχει διασπορά στους λεμφαδένες ή σε άλλα σημεία του σώματος.

Στο στάδιο ΙΙ Α, δεν εντοπίζεται όγκος αλλά διακρίνεται μετάσταση στους μασχαλιαίους λεμφαδένες ή εντοπίζεται όγκος μεγαλύτερος από 2cm και μικρότερος από 5cm χωρίς μετάσταση στους λεμφαδένες.

Στο στάδιο ΙΙ Β, εντοπίζεται όγκος μεγέθους 2-5cm με διασπορά στους λεμφαδένες ή παρατηρείται όγκος μεγαλύτερος από 5cm χωρίς μεταστάσεις στους λεμφαδένες.

Στο στάδιο ΙΙΙ Α, ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 5cm ενώ παρατηρούνται μεταστάσεις στους μασχαλιαίους λεμφαδένες οι οποίες συμφύονται με άλλους ιστούς.

Στο στάδιο ΙΙΙ Β, εντοπίζονται προσβεβλημένοι οι θωρακικοί λεμφαδένες και ο όγκος επεκτείνεται στο θωρακικό τοίχωμα ή προσβάλλει το δέρμα του στήθους.

Τέλος στο στάδιο IV, εντοπίζεται όγκος οποιουδήποτε μεγέθους με διασπορά στους λεμφαδένες, με απομακρυσμένες μεταστάσεις, προσβολή του δέρματος αλλά και του θωρακικού τοιχώματος πέρα από την περιοχή του στήθους.

Η σταδιοποίηση του καρκίνου χρησιμεύει στην θεραπευτική αντιμετώπιση της ασθένειας. Η θεραπεία του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνει τη χειρουργική αντιμετώπιση η οποία διαχωρίζεται στη ριζική χειρουργική που αφαιρείται ολικά ο μαστός και στη συντηρητική χειρουργική κατά την οποία αφαιρείται ο όγκος με παράλληλο λεμφαδενικό καθαρισμό. Άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις αφορούν στην ακτινοθεραπεία, στην χημειοθεραπεία και, στην ορμονοθεραπεία.

Παράλληλα, μην αμελούμε την συμβολή της ψυχολογικής υποστήριξης στην ομαλή διαδικασία της θεραπείας. Γιατί είναι αλήθεια ότι η στάση του ανθρώπου επηρεάζει σημαντικά την διαδικασία ανάρρωσης γιατί και σε αυτή την περίπτωση, οι έρευνες αποδεικνύουν ότι η θετική ψυχολογία είναι σύμμαχος στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.

Και ναι, η αισιόδοξη αντίδραση είναι ότι καλύτερο μπορούμε να έχουμε όταν δοκιμάζεται η υγεία μας αλλά, την ίδια στιγμή, είναι δύσκολο να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μπροστά στο ενδεχόμενο του θανάτου! Γιατί όπως και να έχει, ο καρκίνος συχνά ταυτίζεται με το τέλος της ζωής.

Επιτρέψτε μου να διαφωνήσω αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν περιπτώσεις επιθετικών μορφών καρκίνου που σε σύντομο χρονικό διάστημα καταλήγουν στο αναπόφευκτο σημείο αναφοράς για όλους τους ανθρώπους αλλά ταυτόχρονα, βλέπουμε πολλά είδη της συγκεκριμένης ασθένειας να δίνουν καλές προγνώσεις και να καθίστανται ελεγχόμενα με τις κατάλληλες ιατρικές παρεμβάσεις. Αυτό που φαίνεται να καθυστερεί αλλά και να καθορίζει την εξέλιξη της νόσου είναι η έγκαιρη παρέμβαση. Και η έγκαιρη παρέμβαση ορίζεται με την πρόληψη.

Συνεπώς, το καλύτερο δώρο που μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό είναι αυτά τα λίγα λεπτά ψηλάφησης των μαστών ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα οποία θα δώσουν πολλές ώρες ζωής σε συνθήκες άμεσης κινητοποίησης.

Γιατί το στήθος είναι ίσως το ομορφότερο σημείο στο σώμα, η ανθρώπινη επιφάνεια που περίτεχνα προστατεύει την καρδιά. Και η καρδιά είναι το όργανο που δηλώνει την ζωή αλλά και, την αγάπη.

Λατρέψτε λοιπόν το στήθος και μην ξεχνάτε να εκφράζεται την αγάπη σας σε αυτό με κάθε κίνηση. Είμαι σίγουρη ότι θα ανταποκριθεί στα χάδια απατώντας στις εκφράσεις με μια σχέση ζωής!

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA

Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα

Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd, Κύπρος