Η Ψυχολογία των Γιορτών

Λίγες στιγμές πριν από τα Χριστούγεννα, η γιορτινή ατμόσφαιρα έχει επηρεάσει αισθητά την διάθεση μας. Θα ακούσουμε λοιπόν τους ανθρώπους να λένε ότι νιώθουν χαρούμενοι, άλλους να υποστηρίζουν ότι οι γιορτές δεν τους αγγίζουν και κάποιους να παρατηρούν ένα μελαγχολικό τόνο στην διάθεση τους.

Δεν χωρά αμφιβολία ότι κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός και βιώνει τις καταστάσεις σύμφωνα με τις εμπειρίες του. Και όποια και αν είναι τα γεγονότα που έχουμε ζήσει, είτε ευχάριστα είτε δυσάρεστα, είναι εκείνα που έχουν διαμορφώσει τα σχήματα μας, τα οποία ενεργοποιούνται σε κάθε νέα εμπειρία και μας ωθούν στην υιοθέτηση της κατάλληλης συμπεριφοράς ως μέσο προσαρμογής στην νέα κατάσταση πραγμάτων. Υπάρχουν όμως στιγμές που η ανθρώπινη αντίδραση επηρεάζεται σημαντικά ιδιαιτέρως όταν το ερέθισμα είναι τόσο δυνατό όσο η γιορτινή ατμόσφαιρα που επικρατεί γύρω μας.

Γιατί όπως και να έχει όλοι έχουμε εκτεθεί στο γιορτινό περιβάλλον είτε περπατώντας στους φωτισμένους δρόμους, είτε ακούγοντας ατμοσφαιρικές μελωδίες, είτε γευόμενοι τις γιορτινές γεύσεις, είτε κάνοντας τις εορταστικές αγορές μας.

Και χωρίς καν να το συνειδητοποιήσουμε ακολουθώντας το πνεύμα των γιορτών, αντιδρούμε με απίστευτη χαρά, αδιάφορα ή στενάχωρα αφού μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα χαρακτηρίζει την καθημερινότητα μας.

Όπως και αν νιώθουμε αυτές τις ημέρες, είναι ωφέλιμο να ενισχύσουμε θετικά την διάθεση ελαφρύνοντας το ουδέτερο ή δυσάρεστο συναίσθημα μας.

Ίσως να φαίνεται δύσκολο αλλά έχουμε την δύναμη να επιδράσουμε μέχρι ένα σημείο στην διάθεση μας. Γιατί έχει παρατηρηθεί ότι το δυσάρεστο συναίσθημα είναι συνέπεια του αρνητικού τρόπου σκέψης. Αν λοιπόν κάθε φορά που νιώθουμε δυσάρεστα, παρατηρήσουμε τις αρνητικές σκέψεις και αξιολογήσουμε αυτές αντικειμενικά προσπαθώντας να εντοπίσουμε κάποια θετικά στοιχεία τότε θα νιώσουμε περισσότερο ευχάριστα.

Και όταν φθάσουμε σε αυτό το σημείο εξέλιξης, θα έχουμε την θέληση να ανταποκριθούμε στο γιορτινό κάλεσμα των ημερών. Θα είναι πιο εύκολο να στολίσουμε τον χώρο μας, να βρεθούμε με τους ανθρώπους που θέλουμε να δούμε, να κάνουμε έναν περίπατο στην εορταστική αγορά, να κανονίσουμε το πρόγραμμα των επόμενων ημερών, να εκφράσουμε τα συναισθήματα μας, να ανταλλάξουμε δώρα, να μοιραστούμε στιγμές ευτυχίας, να «αντέξουμε» την γιορτινή ατμόσφαιρα.

Γιατί όλοι οι άνθρωποι έχουμε ταλαιπωρηθεί από ιδιαίτερες εμπειρίες αλλά, όσα έχουμε ζήσει αποτελούν το παρελθόν μας και είναι βέβαιο ότι χωρίς αυτό δεν θα ήμασταν εδώ σήμερα. Εμποδίζοντας πλέον στις δυσάρεστες αναμνήσεις να καθορίζουν την πορεία της ζωής μας, τολμούμε να αλλάξουμε την συνέχεια των γεγονότων. Και μονάχα αν αγκαλιάσουμε την ιστορία μας, θα προσφέρουμε νέα πνοή στο παρόν μας.

Ας αποτελέσουν οι γιορτές καλές αφορμές αλλαγής δίνοντας συμβολικό χαρακτήρα στην προσπάθεια μας, αφού τόσο τα Χριστούγεννα όσο και η Πρωτοχρονιά σηματοδοτούν πρακτικά και θεωρητικά την αρχή μιας νέας ζωής.

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Ψυχοθεραπευτική Ομάδα Διαχείρησης Άγχους

Μια νέα ομάδα προσωπικής ανάπτυξης αρχίζει την Τετάρτη 8 Δεκεμβρίου στις 19:00. Στόχος της ομάδας είναι η εκμάθηση τεχνικών διαχείρισης του καθημερινού άγχους. Οι συναντήσεις θα έχουν εβδομαδίαια συχνότητα και η διάρκεια της συνεδρίας θα είναι 1 ώρα και 30 λεπτά. Για περισσότερες πληροφορίες καθώς και για δηλώσεις συμμετοχής μπορείτε να τηλεφωνήσετε στο 210 6993276 και 6947 423102.

Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Τεχνικές Διαχείρισης του Άγχους!

Προσπαθώντας να διαχειριστούμε τις γρήγορες και απρόσμενες μεταβολές της καθημερινότητας είναι σχεδόν αναμενόμενο ότι θα νιώσουμε έντονο άγχος. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το παραγωγικό άγχος είναι η απαραίτητη διαδικασία που χρειάζεται να εξελιχθεί ώστε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις που έχουν προκύψει αφού η έκφραση του είναι ο πλέον κατάλληλος τρόπος διαχείρισης των νέων δεδομένων. Τι γίνεται όμως όταν τα επίπεδα του άγχους ξεπερνούν εκείνα που καθορίζουν το παραγωγικό και, τείνουν να καταλήξουν σε αυτά του παθολογικού;

Συνήθως υπάρχουν έντονες σωματικές αντιδράσεις όπως η ταχυκαρδία, η δυσκολία στην αναπνοή, η σωματική και ψυχική κούραση, η απώλεια της όρεξης, η διατάραξη του ύπνου, η μυϊκή τάση, η ζαλάδα, αλλά και ψυχολογικές απαντήσεις όπως η μείωση της ευχαρίστησης, η αίσθηση της απώλειας του ελέγχου, η έντονη ανησυχία, η δυσκολία στην συγκέντρωση και η πρόκληση ατυχημάτων.

Δυσάρεστες σωματικές και ψυχικές καταστάσεις οι οποίες επιδρούν άμεσα στην λειτουργικότητα ενισχύοντας την ήδη αρνητική διάθεση μας. Μα τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ποιοτικότερη έκφραση άγχους;

Συνήθως η αντικειμενική αξιολόγηση της κατάστασης που καλούμαστε να ανταποκριθούμε οδηγεί σε λιγότερο πανικό. Όταν μας απασχολεί ένα σοβαρό ζήτημα τυχαίνει να είμαστε αρκετά υποκειμενικοί. Αν λοιπόν καταφέρουμε να εξετάσουμε όσα συμβαίνουν ως παρατηρητές θα εκτιμήσουμε περισσότερο ρεαλιστικά τα γεγονότα.

Η επιδίωξη εφικτών στόχων και η ύπαρξη σημαντικών ανθρώπων στην ζωή μας ενισχύουν την ποιοτική συναισθηματική έκφραση.

Ο θετικός τρόπος σκέψης επιδρά στην ψυχική κατάσταση αλλάζοντας αισθητά την φύση του συναισθήματος.

Η προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων προχωρώντας σε εναλλακτικές επιλογές και καταλήγοντας στην ιδανική λύση μειώνει συχνά την αίσθηση ανησυχίας.

Η υγιής διεκδίκηση των δικαιωμάτων καταλήγει σε αισθήματα πληρότητας τα οποία είναι απαραίτητα για να αποκτήσουμε τον έλεγχο των καταστάσεων.

Ο εσωτερικός διάλογος, πέρα από το γεγονός ότι μας φέρνει πιο κοντά με τον εαυτό μας, δίνει την δυνατότητα να αποκτήσουμε περισσότερη πίστη στις προσπάθειες και να νιώσουμε ασφαλείς με τις επιλογές μας.

Η συντροφικότητα και η έκφραση των θετικών συναισθημάτων αποτελεί σπουδαία πηγή αυτοεκτίμησης.

Ο καλός προγραμματισμός των ημερήσιων δραστηριοτήτων βοηθά την καλύτερη χρονική διαχείριση των καταστάσεων μειώνοντας σημαντικά τα επίπεδα του άγχους.

Η σωστή διαχείριση των εσόδων και των εξόδων μειώνει αρκετά την ανασφάλεια για τις επερχόμενες καταστάσεις.

Η σωματική άσκηση είτε συμμετέχοντας σε ένα συστηματικό πρόγραμμα γυμναστικής είτε ακολουθώντας δραστηριότητες που περιέχουν κίνηση εκτονώνουν ευχάριστα την ένταση του συναισθήματος.

Οι θετικές δραστηριότητες εκτός ότι γεμίζουν δημιουργικά τον χρόνο μας, πολλές φορές μας βοηθούν να αποσπάσουμε την προσοχή από τους προβληματισμούς ενώ, παράλληλα φτιάχνουν την διάθεση μας.

Η πλήρης αποχή λίγων λεπτών καθημερινά από ότι μας πιέζει αποφορτίζει τον συναισθηματικό κόσμο μας.

Η ισορροπημένη διατροφή και η απουσία καπνίσματος ωφελεί πρώτα από όλα την σωματική υγεία και κατ επέκταση την ψυχική κατάσταση.

Ο ποιοτικός ύπνος ενισχύει την ομαλή συναισθηματική έκφραση προσφέροντας αίσθηση αναζωογόνησης.

Καθώς και οτιδήποτε άλλο μπορεί να βοηθήσει ώστε να νιώσουμε λιγότερο αγχωμένοι και περισσότερο δυνατοί για να καλύψουμε τις απαιτήσεις της καθημερινότητας μας.

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
Eπιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ ® Ελλάδα
Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd-Κύπρος 

Συμβουλευτική ή Ψυχοθεραπεία;

Αρκετά συχνά ακούμε τις λέξεις «συμβουλευτική» και «ψυχοθεραπεία», όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την συνεργασία με έναν ειδικό στον χώρο της ψυχικής υγείας. Και αν έχει τύχει να μην έχουμε ασχοληθεί τόσο με το αντικείμενο της συμβουλευτικής και της ψυχοθεραπείας, θα υποστηρίζαμε ότι οι δύο αυτές διαδικασίες είναι ίδεις αφού καταλήγουν στην αυτογνωσία ή την διαχείριση ορισμένων καταστάσεων.

Και μπορεί φαινομενικά να είναι παρόμοιες όμως, υπάρχουν συγκεκριμένες διαφορές που ξεχωρίζουν την μια από την άλλη.

Άρα ως συμβουλευτική θα ορίζαμε την καθοδηγητική επαγγελματική σχέση με σύντομη ή μακροχρόνια διάρκεια μεταξύ ενός καταρτισμένου συμβούλου και ενός συμβουλευόμενου κατά την οποία εφαρμόζονται μία η περισσότερες θεωρίες της ψυχολογίας.

Η συμβουλευτική αρχικά αποσκοπεί στην προσωρινή διευκόλυνση του συμβουλευόμενου και στην συνέχεια παρακινεί ή παρέχει τις κατάλληλες εναλλακτικές επιλογές και επικοινωνιακές δεξιότητες δίνοντας την δυνατότητα στον συμβουλευόμενο να ανακαλύψει τους τρόπους με τους οποίους θα αναδιαμορφώσει την ζωή του.

Αντιθέτως, ως ψυχοθεραπεία θα περιγράφαμε την συνεργατική θεραπευτική σχέση που εξελίσσεται σε ορισμένα επεμβατικά στάδια και έχει ως στόχο την εξομάλυνση των συμπτωμάτων όπως αυτά καθορίζονται από την διεθνής βιβλιογραφία.

Η ψυχοθεραπευτική διαδικασία παρέχεται κυρίως από επαγγελματίες με γνώσεις ιατρικής που έχουν υψηλό επίπεδο κατάρτισης και εξειδίκευσης για την υποστήριξη των ανθρώπων που υποφέρουν από ψυχικές διαταραχές. Είναι ένα θεραπευτικό πρόγραμμα μεγάλης διάρκειας, τουλάχιστον 1 έτους, μια σύνθετη διαδικασία αλλαγής που στηρίζεται σε συγκεκριμένες αρχές και τεχνικές θεραπευτικών μοντέλων η οποία θα τερματίσει με θετικά αποτελέσματα.

Διαφορές

Αν και η απασχόληση των συμβούλων και των ψυχοθεραπευτών είναι παρόμοια αφού χρησιμοποιούνται σχεδόν ίδιες μέθοδοι και τεχνικές ωστόσο, είναι απαραίτητη η χρήση διαφορετικών διακριτικών τίτλων τόσο για τις απαιτήσεις των φορέων που τους απασχολούν όσο και για τον καθορισμό της επαγγελματικής τους ιδιότητας.

Στο χώρο της συμβουλευτικής, απασχολούνται σε μεγάλο βαθμό μη επαγγελματίες, λειτουργοί αλλά και εθελοντές ενώ, η εφαρμογή της ψυχοθεραπείας στηρίζεται αποκλειστικά στην εργασία των εξειδικευμένων επαγγελματιών.

Κατά την διάρκεια της συμβουλευτικής υποστήριξης, ο σύμβουλος οφείλει να προχωρήσει σε μια υπόθεση σχετικά με τους προβληματισμούς του συμβουλευόμενου.

Σε αντίθεση με την ψυχοθεραπεία όπου ο θεραπευτής καταλήγει στην διάγνωση της ψυχικής κατάστασης του θεραπευόμενου εντοπίζοντας τα συγκεκριμένα συμπτώματα στα οποία θα στηρίξει το θεραπευτικό πλάνο που θα ακολουθήσει για την μείωση της έντασης αυτών.

Ομοιότητες

Παρ’ όλα αυτά, η συμβουλευτική και η ψυχοθεραπεία θεωρούνται αξιόλογες δραστηριότητες ως προς την παροχή συμβουλών, την διδασκαλία και την στήριξη της προσωπικής βελτίωσης οι οποίες αντανακλούν τις εναλλακτικές εικόνες του ατόμου και τις φιλοσοφικές πεποιθήσεις για την ανθρώπινη φύση.

Τόσο από το πρίσμα της συμβουλευτικής όσο και της ψυχοθεραπευτικής θεωρίας, ο εκάστοτε ειδικός κατανοεί άμεσα οτιδήποτε συμβαίνει στην ζωή του συμβουλευόμενου ή του θεραπευόμενου και επικεντρώνει την προσοχή του μεταξύ των άλλων στην ψυχολογική εκπαίδευση, την βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων, την γνωστική αλλαγή και την υιοθέτηση της νέας συμπεριφοράς.

Και φυσικά η συμβουλευτική και η ψυχοθεραπεία επιφέρουν αλλαγές μονάχα αν ο στηριζόμενος έχει αποφασίσει να βοηθήσει τον εαυτό συμμετέχοντας ενεργά και δραστικά στην προσπάθεια της ατομικής του ανάπτυξης.

Ίσως τελικά να μην είναι τόσο σημαντικό το είδος της υποστηρικτικής διαδικασίας που θα επιλέξουμε, αλλά το πόσο θα βελτιώσουμε και θα έρθουμε κοντά με την ανθρώπινη φύση μας γιατί αναμφισβήτητα τα οφέλη από κάθε προσπάθεια αποκωδικοποίησης του εαυτού είναι πολλά.

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Οι Τοξικές Ουσίες

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ως Τοξικομανής ορίζεται κάθε άνθρωπος που είναι θύμα τόσο μιας φαρμακευτικής ή ψυχολογικής εξάρτησης όσο και των δύο μορφών ταυτόχρονα. Ένας τύπος προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από ορισμένα δομικά στοιχεία, σταθερά και οριστικά συγκροτημένα, ο οποίος έχει το πλεονέκτημα όχι μόνο να απλοποιεί αλλά και να αποσαφηνίζει φαινομενικά τα προβλήματα.

Αντίθετα, ως τοξική ουσία ορίζεται κάθε ουσία φαρμακευτικής ή φυσικής προέλευσης η οποία έχει την δυνατότητα να επιδρά κατασταλτικά ή διεγερτικά στις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού. Ειδικά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φαρμάκων έχει ταξινομήσει τις τοξικές ουσίες σε τρεις συγκεκριμένες ομάδες. Έτσι στην ομάδα Α θα συναντήσουμε τα παραισθησιογόνα σκευάσματα τα οποία είναι αποτέλεσμα ερευνών και παρουσιάζουν σημαντική θεραπευτική χρησιμότητα, στην ομάδα Β, τα φαρμακευτικά σκευάσματα όπως είναι τα βαρβιτουρικά, και οι αμφεταμίνες, των οποίων η θεραπευτική χρησιμότητα είναι δεδομένη αλλά η χρήση τους ελέγχεται λόγω των κινδύνων που παρουσιάζουν στην υγεία των ατόμων και στην ομάδα Γ, τα ηρεμιστικά, τα υπνωτικά, τα καταπραϋντικά, το αλκοόλ καθώς και τις ουσίες φυσικής προέλευσης όπως η κάνναβη, ουσίες δηλαδή με βέβαιη θεραπευτική αξία και μειωμένο αλλά όχι αμελητέο κίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων.

Παράλληλα, ο ίδιος οργανισμός διαχωρίζει τις ουσίες ανάλογα με τον βαθμό τοξικότητας στις θανατηφόρες, σε εκείνες που προκαλούν εξάρτηση και σε όσες επιφέρουν αλλοιώσεις στο νευροφυτικό, ψυχοδιανοητικό, ή εξωπυραμιδικό σύστημα.

Βέβαια στην καθημερινότητα μας, διαχωρίζουμε τις τοξικές ουσίες στα μαλακά ναρκωτικά, δηλαδή όσα δεν απειλούν άμεσα ή προσωρινά την κατάσταση της υγείας του τοξικοεξαρτημένου και στα σκληρά ναρκωτικά ή τα σκευάσματα που οδηγούν σε εξάρτηση και παρουσιάζουν σοβαρές σωματικές και ψυχικές επιπλοκές.

 

Ωστόσο, έρευνες έχουν αποδείξει ότι ο κίνδυνος κλιμάκωσης είναι αρκετά σημαντικός αφού η τοξικοεξάρτηση ξεκινά από την χρήση ενός ναρκωτικού που μπορεί να είναι ελάχιστα τοξικό και καταλήγει στην κατεύθυνση των σκληρών και πολύ συχνά θανατηφόρων ναρκωτικών.

Στους κόλπους της ψυχολογικής κοινότητας, η τοξικοεξάρτηση ερευνάται τόσο από την πλευρά της δομής της προσωπικότητας του εξαρτημένου όσο και από τη συναισθηματική σκοπιά του φαινομένου.

 

Συνήθως, οι τοξικοεξαρτημένοι χαρακτηρίζονται ως άτομα ανώριμα συναισθηματικά, ευεπηρέαστα, αμφιταλαντευόμενα, εξαρτημένα από τους άλλους. Διακρίνονται από παθητικότητα και αυτοχειρία αφού ο κίνδυνος αυτοκτονίας είναι αυξημένος είτε την μορφή overdose είτε με την λήψη διαφορετικών ή ασυνήθιστων ουσιών. Χαρακτηρίζονται από αισθήματα αναξιότητας και ματαιότητας, έλλειψη αυτονομίας, αστάθεια στις διαπροσωπικές σχέσεις, επαναλαμβανόμενες ρήξεις με το περιβάλλον και την οικογένεια, ασάφεια συναισθημάτων, συναισθηματική απομόνωση.

 

Είναι δηλαδή άνθρωποι που δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν την κρίση της εφηβικής ηλικίας και προσπαθούν να επιβάλλουν μια ισορροπία στις εσωτερικές ανάγκες και στις αδυναμίες τους επιλέγοντας την χρήση ουσιών είτε για να μειώσουν την ένταση του συναισθήματος είτε για να απαλλαγούν από τις κατηγορίες ματαίωσης και αχαριστίας και να αισθανθούν κυρίαρχοι του κόσμου και του εαυτού τους.

Οι πιθανές αιτίες

Μπορεί οι συναισθηματικές συνθήκες να είναι ικανές ώστε να οδηγήσουν έναν άνθρωπο σε μια κατάσταση τοξικοεξάρτησης, χωρίς όμως να αποτελούν αναγκαστικούς όρους αλλά αξιοσημείωτες προδιαθέσεις. Γιατί κατά βάση, η επιλογή της τοξικοεξάρτησης είναι θέμα τόσο της γενετικής προδιάθεσης όσο και των βασικών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας του ανθρώπου.

Και είναι λάθος να θεωρείται ότι ο τοξικοεξαρτημένος καταλήγει στην χρήση της τοξικής ουσίας επειδή υπάρχουν ατέλειες και κακές πλευρές στη δομή της κοινωνίας αφού το πρόβλημα των ναρκωτικών οφείλεται περισσότερο στην εξέλιξη του πολιτισμού και όχι στον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας σε τοπικό επίπεδο.

Αν και πολλές φορές ο τοξικοεξαρτημένος αποτελεί ύβρη για το περιβάλλον στο οποίο ζει, αντιπροσωπεύει τη διαστροφή του κόσμου και την καρικατούρα του πολιτισμού αφού η κοινωνία χρησιμοποιεί τους τοξικομανείς ως αποδιοπομπαία θύματα στα οποία δικαιολογεί την ύπαρξη βίας και εγκληματικότητας.

Η δίοδος στη χρήση ναρκωτικών ουσιών οφείλεται κυρίως στις μεταβολές της οικογενειακής δομής οι οποίες εύκολα δημιουργούν συναισθηματικές δυσκολίες. Πιο συγκεκριμένα, η απουσία των γονεικών παραστάσεων εξαιτίας θανάτου ή διαζυγίου, η απομάκρυνση του ενός από τους δύο γονείς ή και των δύο, η αδυναμία των γονέων ή του ενός από τους δύο να προσφέρει ταυτοποιητικά πρότυπα ωθούν πολύ εύκολα τους ανθρώπους με συγκεκριμένους τύπους προσωπικοτήτων σε εξαρτητικές συμπεριφορές.

Συμπληρωματικά, οι οικονομικές και ιδεολογικές δυσκολίες, οι αλλαγές σε πολλούς τομείς της ζωής, η ανεργία, οι αληθινές και ψεύτικες εξεγέρσεις, η σταδιακή αποδυνάμωση των θρησκειών, η αλλοίωση των ιδεωδών, ο μιμητισμός, η πρόκληση της χρήσης, η αντίδραση στις καταστάσεις αποτελούν πολύ καλές αιτίες επιλογής της υιοθέτησης των εξαρτήσεων.

Η θεραπευτική μερίμνα

Πολλές φορές έχουμε ακούσει να υποστηρίζουν ότι η κοινωνία δεν προσφέρει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να βοηθήσει τους τοξικοεξαρτημένους να σταματήσουν την χρήση των τοξικών ουσιών. Όμως, είναι ιδιαιτέρως σημαντικό ο τοξικοεξαρτημένος να ζητήσει βοήθεια όταν θέλει πραγματικά να απεξαρτηθεί γιατί διαφορετικά η προσπάθεια του δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα.

Συνήθως, η προσπάθεια απεξάρτησης ξεκινά από τα κέντρα υποδοχής, δημόσιοι ή ιδιωτικοί φορείς οι οποίοι απαρτίζονται από διάφορους επαγγελματίες που διαθέτουν εμπειρία στον χώρο της απεξάρτησης για να τους οδηγήσουν σε νοσηλεία στο κατάλληλο θεραπευτικό πλαίσιο στο οποίο ο άνθρωπος θα διαχειριστεί τα στερητικά του σύνδρομα στη φάση της σωματικής αποτοξίνωσης με την χορήγηση των καταλλήλων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Αρχικά η σωματική και στη συνέχεια η ψυχολογική αποτοξίνωση αποτελούν τα πιο ουσιαστικά στοιχεία της θεραπευτικής προσπάθειας.

Στη συνέχεια όταν πλέον ο άνθρωπος απέχει από την ουσία προχωρά στα κέντρα αποθεραπείας όπου με τις κατάλληλες δραστηριότητες ανακτά τις χαμένες κοινωνικές δεξιότητες οι οποίες είναι απαραίτητες ώστε να οδηγήσουν τον άνθρωπο στην κοινωνικοποίηση του.

Επιπλέον, υπάρχουν άλλα θεραπευτικά σχήματα όπως είναι τα θεραπευτικά κοινόβια, οι θεραπευτικές εστίες, τα θεραπευτικά διαμερίσματα και οι ανάδοχες οικογένειες οι οποίες στοχεύουν στο να μην αφήσουν τον τοξικοεξαρτημένο σε συναισθηματική απομόνωση και στα περιβάλλοντα που έχουν συντελέσει στην εξάρτηση.

Σημαντικό επίσης ρόλο παίζουν οι ατομικές και ομαδικές θεραπείες ψυχοθεραπευτικής φύσεως οι οποίες αρχίζουν από την απλή συζήτηση και φθάνουν στη θεραπευτική διαδικασία. Συνήθως, η ένταξη σε μια θεραπευτική σχέση προϋποθέτει την απόλυτη αποχή από την εξάρτηση γιατί υπό άλλες συνθήκες ο άνθρωπος δεν μπορεί να ακολουθήσει τις τεχνικές και τις αντιλήψεις της θεραπευτικής εξέλιξης.

Η πρόληψη

Η πρόληψη είναι σαφώς καλύτερη από την αντιμετώπιση του φαινομένου. Για αυτό χρειάζεται να υπάρχει ποιοτική πληροφόρηση από ανθρώπους που είναι γνώστες και ειδικοί στον χώρο της τοξικοεξάρτησης η οποία θα περιλαμβάνει έγκαιρη παρέμβαση όταν θα είναι αναγκαία, πληρέστερη ενημέρωση των οικογενειών, καλύτερη γνωριμία με τα προβλήματα των σχέσεων και ενίσχυση του ρόλου της οικογένειας στην ζωή των παιδιών.

Και ίσως είναι πια καιρός να σταματήσει η εθελοτυφλία των δημοσίων αρχών και να προχωρήσουμε σε μια σημαντική ευαισθητοποίηση αναθεωρώντας πολλές εκπαιδευτικές συνήθειες οι οποίες θα καταλήξουν στην αφύπνιση των νέων για να θέσουν σε λειτουργία τον μηχανισμό σκέψης τους ώστε να ανακαλύψουν την ατομική αυθεντικότητα, τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους.

Γιατί στην πραγματικότητα, κανένας άλλος δεν είναι υπεύθυνος για τις επιλογές και τις πράξεις πέρα από τον ίδιο τον εαυτό μας.

Βασιλική Γ. Βενέτη, Post MA

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Επιστημονική Υπεύθυνη ΔΔΕΕΨΥ® Ελλάδα

Υπεύθυνη Διεύθυνσης Veneti CPT Services Ltd, Κύπρος

 

Ο Θυμός!

Ποτέ ήταν η τελευταία φορά που φωνάξατε υποστηρίζοντας ότι έχετε απόλυτο δίκιο, που παραπονεθήκατε ότι δεν σας καταλαβαίνουν ποτέ, που φθάσατε εκτός εαυτού και τσακωθήκατε; Δυστυχώς ή ευτυχώς, όλοι έχουμε νιώσει θυμωμένοι αρκετές φορές στην ζωή μας. Και είναι απολύτως φυσιολογικό αφού ο θυμός είναι ένα από τα πολλά ανθρώπινα συναισθήματα, ικανό να εκφράσει την αντίδραση σε μια κατάσταση που νιώθουμε προσβολή ή αδικία και προσπαθούμε να αποκαταστήσουμε με ανταπόδινες συμπεριφορές.

Είναι αλήθεια ότι ο θυμός αποτελεί ένα δυσάρεστο συναίσθημα το οποίο εκτός από τις ακραίες εκδηλώσεις συνοδεύεται από πολλές σωματικές αντιδράσεις όπως η αύξηση της αρτηριακής πίεσης, του καρδιακού παλμού, του ρυθμού της αναπνοής, της εφίδρωσης, της μυϊκής τάσης, της αδρεναλίνης και της νοραδρεναλίνης, ορμόνης του άγχους.

Ενώ λίγο παραπέρα οι ειδικοί θα υποστηρίξουν ότι ο θυμός περιγράφει την μορφή της απόκρισης των ανθρώπων για την αντιμετώπιση των απειλών που διαχωρίζεται σε συγκεκριμένους τύπους. Οπότε θα παρατηρήσουμε την «βιαστική και ξαφνική οργή» δηλαδή την αντίδραση μας όταν αντιληφθούμε ότι βασανιζόμαστε ή ότι έχουμε παγιδευτεί, και την «πάγια και εσκεμμένη οργή» ή την εκδήλωση θυμού όταν νιώσουμε ότι οι άλλοι μας βλάπτουν σκοπίμως και μας κακομεταχειρίζονται αδίκως.

Αλλά και τον παθητικό θυμό κατά τον οποίο το άτομο χαρακτηρίζεται από αυτομομφή, αυτοθυσία, απάθεια, μυστικοπαθής συμπεριφορά και ψυχολογική χειραγώγηση εκείνων που τον ζημίωσαν χωρίς εμφανείς κινήσεις. Καθώς και τον επιθετικό θυμό όπου το άτομο εκφράζει λεκτικά αλλά και συμπεριφορικά την αδικία μέσω απειλών, σωματικής βίας, εκφοβισμού, εκδίκησης και υλικής βλάβης των άλλων.

Βέβαια πέρα από τις φυσιολογικές αποκρίσεις και τις ψυχολογικές αντιδράσεις, η εξωτερική έκφραση του θυμού περιγράφεται κυρίως από τις εκφράσεις του προσώπου, τις κινήσεις του σώματος και την απώλεια της αυτοκυριαρχίας.

Οι αιτίες πρόκλησης και εκδήλωσης του θυμού είναι ποικίλες. Ευλόγως θα θυμώσουμε όταν φοβόμαστε, αδικούμαστε, βασανιζόμαστε, απειλούμαστε. Αλλά και όταν δεν μας σέβονται, δεν μας αγαπούν, δεν αναγνωρίζουν την προσφορά μας και μας μεταχειρίζονται. Όταν οι προσωπικές και φυσιολογικές ανάγκες δεν καλύπτονται και νιώθουμε μόνοι.

Συνεπώς, είναι πολύ εύκολο να θεωρήσουμε κάποιον άλλον υπεύθυνο για την συναισθηματική μας κατάσταση εκτοξεύοντας κατηγορίες και προσπαθώντας με κάθε τρόπο να δικαιώσουμε τον εαυτό μας. Ακόμα και αν η συμπεριφορά των άλλων δεν είναι η πραγματική αιτία καταλήγουμε σε αυτή εξαιτίας της αδυναμίας διατήρησης του αυτοελέγχου και της υποκειμενικής παρατήρησης λόγω του έντονου συναισθηματισμού που βιώνουμε.

Οπότε είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμο να διαχειριζόμαστε παραγωγικά τον θυμό μας αποκωδικοποιώντας τα πολλά πρόσωπα του, αναγνωρίζοντας ότι κάθε αντίδραση είναι αποτέλεσμα επιλογής, αναζητώντας εναλλακτικές εξωτερίκευσης του συναισθήματος, ελέγχοντας την ένταση του, ακολουθώντας ένα συστηματικό πρόγραμμα είτε συμμετέχοντας σε ομάδες διαχείρισης θυμού είτε κάνοντας οτιδήποτε ασφαλές μπορεί να λυτρώσει τον θυμωμένο μας εαυτό.

Γιατί είναι γεγονός ότι η υγιής έκφραση του θυμού, μας καθιστά περισσότερο ήρεμους, αισιόδοξους, επικοινωνιακούς ενώ έχει ανυπολόγιστη λειτουργική αξία για την επιβίωση μας.

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Νικώντας το Άγχος!

Λαμβάνοντας υπόψη τους έντονους ρυθμούς της καθημερινότητας τους οποίους καλούμαστε να ακολουθησούμε, πολύ εύκολα θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι το άγχος αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα προβληματισμού.

Στην προσπάθεια μας να ορίσουμε το άγχος θα λέγαμε ότι αποτελεί τη φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε επικείμενο κίνδυνο. Δηλαδή, κάθε φορά που ο εγκέφαλος αντιληφθεί σήματα κινδύνου, το σώμα μας απαντά με καθορισμένες σωματικές αντιδράσεις όπως η ταχυκαρδία, η εφίδρωση, ο πόνος στο στήθος, η γρήγορη αναπνοή. Το άγχος λοιπόν αποτελεί ένα μηχανισμό κινητοποίησης σε καταστάσεις που απαιτούν την άμεση αντίδραση μας δίνοντας τη δυνατοτητα να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους και να προσαρμοστούμε στις θετικές και αρνητικές εξελίξεις της ζωής.

Υπάρχουν όμως περιπτώσεις στις οποίες ο εγκέφαλος δεν εξετάζει αντικειμενικά την ύπαρξη κινδύνου, ή όταν ο κίνδυνος έχει υποχωρήσει, ο εγκέφαλος συνεχίζει να εκτιμά ότι ακόμα υπάρχει και τότε το άγχος βιώνεται ως δυσάρεστο και αρνητικό. Υπό αυτές τις συνθήκες το άγχος χαρακτηρίζεται ως παθολογικό και περιγράφει την υποκειμενική κατάσταση ανησυχίας που νιώθουμε ως απάντηση σε ποικίλες καταστάσεις που δεν περιέχουν κίνδυνο αλλά βιώνουμε ως απειλητικές.

Οι σωματικές αντιδράσεις όπως οι πονοκέφαλοι, η υπέρταση, οι πόνοι στο στήθος, η ξηρότητα του στόματος, οι μυϊκοί και κοιλιακοί πόνοι, ο βήχας, η δύσπνοια και το άσθμα, η αϋπνία, η εφίδρωση, η μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας είναι περισσότερο έντονες ενώ σημειώνουμε την εμφάνιση ψυχολογικών συμπτωμάτων όπως η ευερεθιστότητα, η έλλειψη ενδιαφέροντος για ζωή, το αίσθημα αποτυχίας, η ανησυχία για το μέλλον και οι δυσκολίες στη συγκέντρωση.

Τέλος, παρατηρούμε συγκεκριμένες αντιδράσεις στη συμπεριφορά όπως η επιθετικότητα, η αποφυγή δραστηριοτήτων, η χρήση τοξικών ουσιών, η υπερβολική κατανάλωση τροφής ή η απώλεια όρεξης και η πρόκληση ατυχήματων ως αποτέλεσμα της δυσκολίας στη συγκέντρωση.

Αν οι παραπάνω σωματικές, ψυχολογικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις υπάρχουν χωρίς αντικειμενική αιτία, για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχουν αυξανόμενη ένταση, τότε το άτομο αποδιοργανώνεται και το άγχος μετατρέπεται σε γενικευμένη αγχώδη διαταραχή.


300.02 Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή

Α. Υπερβολικό άγχος και ανησυχία (φοβισμένη προσδοκία) που εμφανίζονται τις περισσότερες ημέρες μιας περιόδου τουλάχιστον 6 μηνών, για μια σειρά γεγονότων ή δραστηριοτήτων (όπως η εργασία και η σχολική επίδοση).

Β. Το άτομο αισθάνεται ότι είναι δύσκολο να ελέγξει την ανησυχία.

Γ. Το άγχος και η ανησυχία συνδέονται με τρία (ή περισσότερα) από τα ακόλουθα έξι συμπτώματα (με τουλάχιστον μερικά από αυτά να είναι παρόντα τις περισσότερες ημέρες κατά τη διάρκεια των τελευταίων 6 μηνών).
Σημείωση: Στα παιδιά απαιτείται μόνο ένα σύμπτωμα.


1. νευρικότητα ή αίσθημα αγωνίας ή τεντωμένα νεύρα

2. εύκολη κόπωση

3. δυσκολία συγκέντρωσης ή αίσθημα ότι το μυαλό αδειάζει

4. ευεριθιστότητα

5. μυϊκή τάση

6. διαταραχή του ύπνου (δυσκολία επέλευσης ή διατήρησης του ύπνου ή ανήσυχος, μη ικανοποιητικός ύπνος)

Δ. Ο εστιασμός του άγχους και της ανησυχίας του ατόμου δεν περιορίζεται σε στοιχεία μιας διαταραχής του ‘Αξονα Ι, πχ το άγχος ή η ανησυχία δεν οφείλονται στο ότι θα έχει μια προσβολή πανικού (όπως στη διαταραχή πανικού), ότι θα νιώσει αμήχανα δημόσια (όπως στην ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή), ότι θα απομακρυνθεί από το σπίτι ή από στενούς συγγενείς (όπως στη διαταραχή άγχους αποχωρισμού), ότι θα βάλει βάρος (όπως στη ψυχογενή ανορεξία), ότι θα έχει πολλαπλά σωματικά ενοχλήματα (όπως στη σωματοποιητική διαταραχή)ή ότι έχει μία σοβαρή ασθένεια (όπως στην υποχονδρίαση), ενώ το άγχος και η ανησυχία δεν εμφανίζονται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια διαταραχής μετά από τραυματικό στρες.

Ε. Το άγχος, η ανησυχία ή τα σωματικά συμπτώματα προκαλούν κλινικά σημαντική ενόχληση ή έκπτωση των κοινωνικών, επαγγελματικών ή άλλων σημαντικών περιοχών της λειτουργικότητας.

ΣΤ. Η διαταραχή δεν οφείλεται στις άμεσες φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας (πχ ουσία κατάχρησης, φάρμακα) ή σε γενική σωματική κατάσταση (πχ υπερθυρεοειδισμός), ενώ δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια μιας διαταραχής της διάθεσης, μιας ψυχωτικής διαταραχής ή μιας διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής.

Αναζητώντας τις αιτίες της γενικευμένης αγχώδους διαταραχής θα συναντήσουμε τόσο βιολογικούς όσο και ψυχολογικούς παράγοντες καθώς και θέματα που αφορούν την συμπεριφορά αλλά και την προσωπικότητα του ατόμου, ικανά να πυροδοτήσουν την εκδήλωση της ψυχικής διαταραχής. Έτσι λοιπόν σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα μη ισορροπημμένα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών και πιο συγκεκριμένα της σεροτοτίνης, χημικής ουσίας που εκκρύεται από τον εγκέφαλο και επηρεάζει σημαντικά τη διάθεση μας, η υπερλειτουργία του θυροειδή αδένα καθώς και η κληρονομική προδιάθεση της διαταραχής.
Τα έντονα και τραυματικά γεγονότα που βιώνουμε κυρίως κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, το μη υγιές οικογενειακό περιβάλλον, ο τρόπος ανατροφής, ο έντονος και απαιτητικός τρόπος ζωής, οι ανικανοποίητες ψυχολογικές και συναισθηματικές ανάγκες μας αλλά και η διάγνωση μιας σοβαρής ασθένειας όπως είναι ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης και η αρτηριακή πίεση. Ενώ, έρευνες έχουν αποδείξει ότι άτομα με συγκεκριμένους τύπους προσωπικότητας είναι πιο επιρρεπή στις αγχώδεις διαταραχές.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι ο λανθασμένος τρόπος διαχείρισης του άγχους καταλήγει σε διαταραχή. Τότε, το άτομο υιοθετεί έναν αρνητικό τρόπο σκέψης που περιέχει το στοιχείο της απειλής για τον ευατό του, τον κόσμο και το μέλλον. Ο αρνητικός τρόπος σκέψης με τη σειρά του αυξάνει το άγχος και το άγχος αυξάνει τις αρνητικές σκέψεις.

Τότε είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο να ενισχύσουμε τον εαυτό ώστε να διαχειριστεί αποτελεσματικά όσα συμβαίνουν. Οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε συγκεκριμένες καταστάσεις δίνοντας το δικαίωμα στον ευατό μας να αισθάνεται άγχος σε αυτές. Σε κάθε προσπάθεια μας, να χαιρόμαστε όταν πραγματοποιούμε τις δραστηριότητες και να μην δίνουμε έμφαση μόνο στο αποτέλεσμα τους. Να παρατηρούμε τον εαυτό μας και να επιβραβεύουμε κάθε επίτευγμα. Να οργανώνουμε τον χρόνο μας με το να προετοιμάζουμε από το προηγούμενο βράδυ το πρόγραμμα της επόμενης ημέρας. Να εξετάζουμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των αποφάσεων και των πράξεων μας. Να εστιαζόμαστε στις θετικές σκέψεις ή να αποδεχόμαστε τις αρνητικές γνωρίζοντας ότι είναι απλώς σκέψεις εντοπίζοντας τα θετικά στοιχεία που τυχόν περιέχουν. Να συνειδητοποιήσουμε ότι τα λάθη μας είναι ευκαιρία μάθησης και όχι αποτέλεσμα προσωπικής αποτυχίας. Να ασκούμαστε σωματικά. Να μην θεωρήσουμε αδυναμία την υποστήριξη από ειδικό όταν νιώθουμε ότι το άγχος είναι έντονο, εμφανίζεται συχνά, επηρεάζει την διάθεση και εμποδίζει την καθημερινότητα μας.

Αντιθέτως, όταν παρατηρούμε ότι κάποιος άνθρωπος από το περιβάλλον μας αντιμετωπίζει αυξημένα επίπεδα άγχους, βοηθά αρκετά να παραμένουμε ψύχραιμοι κάθε φορά που πανικοβάλλεται αλλά και να αναγνωρίζουμε ότι είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθάνομαστε και εμείς άγχος κάποιες φορές. Είναι αποτελεσματικό να είμαστε δεκτικοί και υπομονετικοί, να επιβραβεύουμε τα θετικά των πράξεων του αποφεύγοντας να κριτικάρουμε τις αρνητικές πράξεις του και να ρωτάμε τι ακριβώς χρειάζεται όταν νιώθει αγχωμένος. Να διαπραγματευόμαστε την αποφυγή του για συγκεκριμένες καταστάσεις προτείνοντας ρεαλιστικές εναλλακτικές λύσεις. Να δείχνουμε ότι κατανοούμε την συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται χωρίς να μπλοκάρουμε τα συναισθήματα του παροτρύνοντας τον άνθρωπο να καταφύγει σε ειδικό θεραπευτή.

Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια

Παράλληλα Μονοπάτια!

Μιλώντας συχνά με ανθρώπους θα ακούσουμε να λένε ότι οι ερωτικές σχέσεις είναι από τις πλέον δύσκολες διαπροσωπικές επαφές. Και ίσως έχουν δίκιο αφού δεν χωρά αμφιβολία ότι όπου υπάρχει έντονη έκφραση συναισθήματος, η συνύπαρξη των ανθρώπων περιπλέκεται έντονα. Αρκετοί είναι οι παράγοντες που συντελούν στην μη ισορροπημένη εξέλιξη μιας ερωτικής σχέσης όπως η έλλειψη σεβασμού και κατανόησης , η αδυναμία διατήρησης της επικοινωνίας, η μη έκφραση των συναισθημάτων. Και κάπου ανάμεσα, θα συναντήσουμε την επιθυμία πολλών συντρόφων να προχωρούν στην δημιουργία παράλληλων σχέσεων.

Οι μελέτες των τελευταίων ετών έχουν δείξει ότι αρκετοί εραστές αναζητούν νέους συντρόφους ακόμα και όταν βρίσκονται σε μια συναισθηματική σχέση. Οι λόγοι που επιλέγουν τον δρόμο των παράλληλων ερωτικών δεσμών είναι πολλοί. Με σαφήνεια θα υποστηρίξουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από την υπάρχουσα σχέση τους και έτσι βαδίζουν προς άλλες γνωριμίες με την ελπίδα ότι τελικά θα βρουν αυτό που ψάχνουν. Η’ αδυνατούν να παραμείνουν πιστοί γιατί νιώθουν εγκλωβισμένοι σε κάθε γνωριμία τους. Εύλογα θα ανακαλύψουν ότι είναι ιδιαιτέρως ενεργητικοί άνθρωποι και με αυτή την λύση εκφράζουν δημιουργικά την ζωντάνια τους. Θα επιζητήσουν νέες περιπέτειες αντιλαμβανόμενοι ότι δεν είναι ευχαριστημένοι με την ποιότητα της ζωής τους. Ενώ, θα πουν ότι η αίσθηση του απαγορευμένου είναι μαγευτική και πολύ εύκολα θα ρισκάρουν για να νιώσουν τα επίπεδα της αδρεναλίνης τους στα ύψη.

Από την άλλη πλευρά η άποψη ενός ειδικού θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι που έχουν την τάση να προχωρούν στην εναλλαγή και διατήρηση πολλών ερωτικών συντρόφων είναι προσωπικότητες οι οποίες φέρουν κοινά σημεία. Έτσι κάθε φορά που θα παρατηρήσουμε τις εκφάνσεις αυτών των συμπεριφορών εύκολα θα αντιληφθούμε ότι είναι άνθρωποι ανικανοποίητοι, με πολλές αδυναμίες, χαμηλά επίπεδα αυτοεκτίμησης, αισθήματα μειονεξίας, ματαιότητας και μελαγχολικής διάθεσης, λάτρεις του Εγώ οι οποίοι χαρακτηρίζονται από ανωριμότητα και αδυναμία ελέγχου των παρορμήσεων τους. Συχνά, χειρίζονται με ποικίλους τρόπους τους ανθρώπους που επιλέγουν στην ζωή τους για να επιτύχουν τον στόχο τους αδυνατώντας να αντιληφθούν τι μπορεί να προκαλέσει ζημία στους άλλους. Μα πάνω από όλα «παίζουν» με τον ίδιο τον εαυτό τους αφού ζουν διπλές ζωές ακολουθώντας το μονοπάτι της ανειλικρίνειας.

Αντιθέτως, εκείνοι που δέχονται την συμμετοχή σε μια παράλληλη σχέση είναι άτομα που διακρίνονται από αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους, ανάγκη για προσκόλληση, αποδοχή από τους άλλους, συχνή καταθλιπτική διάθεση, αδυναμία κρίσης των περιστάσεων, έλλειψη σεβασμού στην ατομικότητα τους και σαφής έκφραση εξαρτητικής συμπεριφοράς.

Όπως και να έχει κάθε άνθρωπος είναι σεβαστός και μοναδικός ως προσωπικότητα, ελεύθερος να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο θα ζήσει. Όμως η απόφαση μας να αρχίσουμε ή να ακολουθήσουμε μια παράλληλη σχέση διαφαίνεται ως έλλειψη σεβασμού αρχικά προς εμάς και κατόπιν εις βάρος των άλλων. Γιατί αν προχωρήσουμε υπό οποιαδήποτε συνθήκη σε αυτήν την επιλογή, θα βιώσουμε το γεγονός να υπάρχουμε σε μια σχέση με πολλούς ανθρώπους κατά την οποία θα απατάμε τον κατεξοχήν σύντροφο μας, ενώ θα γινόμαστε συνένοχοι παίζοντας δευτερεύοντα ρόλο στην ζωή των άλλων.

Γιατί κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αφιερώνει και να δέχεται πλήρως την δέσμευση, την αποκλειστικότητα και την ειλικρίνεια του. Και του αξίζει να αγαπάει και να σέβεται τον εαυτό του τόσο ώστε να μην δέχεται να συμμετέχει σε ένα ψέμα το οποίο αργά ή γρήγορα θα αποβεί καταστροφικό για όλους!

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Η Ζωή χωρίς Καπνό!

Από την 1^η Σεπτεμβρίου 2010 ισχύει στην Ελλάδα η διακοπή του καπνίσματος και πλέον δεν θα καπνίζουμε σχεδόν σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους. Οι αντιδράσεις πολλές και ποικίλες. Ακούμε ανθρώπους να υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή του μέτρου θα δημιουργήσει ακόμα περισσότερα προβλήματα ενώ άλλους να υπερασπίζουν την εφαρμογή της απαγόρευσης αφού κατά την άποψη τους ο νόμος θα αποτελέσει εν μέρει ένα σωστό τρόπο διαχείρισης του θέματος της θνησιμότητας των καπνιστών και, πολύ εύκολα θα αποτρέψει τους μελλοντικούς καπνιστές από την επιλογή της «απόλαυσης» του καπνού.

Το τσιγάρο είναι ένα βιομηχανικό προϊόν το οποίο περιέχει φύλλα καπνού, πρόσθετα όπως είναι η ζάχαρη, σοκολάτα και βανίλια ώστε να γίνεται περισσότερο ελκυστικό, χαρτιά και φίλτρα, μονοξείδιο του άνθρακα καθώς, πίσσα και νικοτίνη, χημικές ουσίες ιδιαιτέρως εθιστικές.

Ο καπνός εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Αμερική περίπου στα μέσα του 15^ου αιώνα για να εξαπλωθεί σταδιακά σε όλο τον κόσμο και να φθάσει στην Ελλάδα προς τα τέλη του ίδιου αιώνα.

Αρχικά χρησιμοποιούσαν τις ευεργετικές ιδιότητες του καπνού στην Ιατρική ενώ στη συνέχεια άρχισε, να αποτελεί μια από τις βασικές συνήθειες κυρίως των νεοσύλλεκτων αντρών.

Σήμερα η παρασκευή και η κατανάλωση του καπνού αποτελεί την πλέον κερδοφόρα επιχείρηση αφού τα έσοδα είναι αρκετά τόσο από την απασχόληση των εργαζομένων στην καπνοβιομηχανία, την διαφήμιση, την χορηγία και την αγορά των τσιγάρων όσο και από τα χρήματα που εισπράττονται από την θεραπεία των νοσημάτων που εμφανίζουν οι καπνιστές.

Οι στατιστικές μελέτες της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας έδειξαν ότι το 51% των αντρών και το 39% των γυναικών είναι εθισμένοι στο κάπνισμα, το 80% του πληθυσμού των καπνιστών αρχίζει το κάπνισμα περίπου στην εφηβική ηλικία ενώ, η συνήθεια του καπνίσματος φαίνεται να είναι υψηλότερη στις χαμηλότερες κοινωνικο-οικονομικές τάξεις. Στην διάρκεια του 20^ου αιώνα, 100 εκατομμύρια θάνατοι σημειώθηκαν παγκοσμίως ενώ, στην Ελλάδα μόνο την τελευταία δεκαετία εκτιμάται ότι το 1/3 των συνολικών θανάτων οφείλεται στη συνήθεια του καπνίσματος.

Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια του Αμερικάνικου Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου, (DSM-IV-TR), η συνεχιζόμενη χρήση καπνού καταλήγει στη διαταραχή της 305.10 Νικοτινικής Εξάρτησης κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει ανοχή στην τοξική ουσία, ανάγκη για αυξημένες ποσότητες νικοτίνης, στερητικά σύνδρομα όταν ο οργανισμός δεν καλύπτεται από την ουσία, λήψη της νικοτίνης για την ανακούφιση ή την αποφυγή των στερητικών συμπτωμάτων, επαγγελματική, διαπροσωπική και καθημερινή έκπτωση της λειτουργικότητας και συνέχιση της χρήσης της ουσίας παρ’ όλη την επίγνωση της ύπαρξης μόνιμης ή υποτροπιάζουσας σωματικής βλάβης.

Αντιθέτως, διαγιγνώσκουμε την 292.0 Διαταραχή Νικοτινικής Στέρησης, όταν το άτομο συνήθιζε να χρησιμοποιεί την ουσία καθημερινά για τουλάχιστον μερικές εβδομάδες και πλέον προχωρά σε απότομη διακοπή ή σταδιακή μείωση αυτής. Υπό αυτές τις συνθήκες, το άτομο θα εμφανίσει μέσα σε 24 ώρες τέσσερα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα όπως είναι η καταθλιπτική διάθεση, η αϋπνία, ο θυμός, το άγχος, η δυσκολία συγκέντρωσης, η ανησυχία, η μειωμένη καρδιακή συχνότητα, η αυξημένη όρεξη ή η αύξηση σωματικού βάρους και η κλινική κατάσταση του θα δημιουργήσει έκπτωση στην λειτουργικότητα του η οποία δεν θα οφείλεται σε γενική σωματική κατάσταση ή άλλη ψυχική διαταραχή.

Οι Συνέπειες του Καπνίσματος

Πέρα από την πιθανότητα του εθισμού στις χημικές ουσίες του τσιγάρου, οι συνέπειες του καπνίσματος είναι καταστροφικές. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι το τσιγάρο ευθύνεται για την εκδήλωση πολλών τύπων καρκίνου μεταξύ των οποίων είναι ο καρκίνος του πνεύμονα, της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα, του οισοφάγου, της ουροδόχου κύστης και ο πολύποδας του παχέος εντέρου.

Επίσης, το κάπνισμα κατηγορείται ότι αυξάνει τα ποσοστά καρδιακών και αναπνευστικών παθήσεων, των ασθενειών Buerger's, των χρόνιων παθήσεων Crohn's, την εμφάνιση αρτηριοσκλήρυνσης, εμφυσήματος, οστεοπόρωσης, οστεοαρθρίτιδας, διαβήτη, κατάθλιψης και ψωρίασης.

Ενώ, παράλληλα, διαταράσσει την όραση, δημιουργεί φαρυγγίτιδα, αλλοιώνει τις αισθήσεις, μειώνει την σωματική αντοχή, αυξάνει τις μυϊκές βλάβες και τους καρδιακούς παλμούς, προκαλεί ίλιγγο, υπνηλία, νευραλγίες, ζαλάδες, πόνους στο έντερο, το στομάχι, τον λαιμό και την πλάτη, ερεθισμούς στη στοματική κοιλότητα, ασθένειες των ούλων, απώλεια δοντιών και τρεμούλιασμα των άκρων του σώματος.

Επιπρόσθετα, το κάπνισμα επηρεάζει σημαντική την σεξουαλική υγεία και την γονιμότητα των καπνιστών. Παρατηρείται απώλεια του όγκου της εκσπερμάτωσης, μείωση της ποσότητας και κινητικότητας του σπέρματος με αποτέλεσμα να μειώνονται οι πιθανότητες γονιμοποίησης, αύξηση των σπερματικών ανωμαλιών και πρόωρη έναρξη της εμμηνόπαυσης. Ενώ, το κάπνισμα σε συνδυασμό με την χρήση αντισυλληπτικών χαπιών αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.

Βέβαια το κάπνισμα δεν επηρεάζει μόνο την σωματική υγεία αλλά και την εξωτερική εμφάνιση επιφέροντας σημαντικές αλλοιώσεις τόσο στο δέρμα όσο και στο σωματικό βάρος του καπνιστή. Και αυτό για αφ ενός οι χημικές ουσίες του τσιγάρου μειώνουν την ροή του αίματος προς το δέρμα περιορίζοντας το οξυγόνο και στερώντας απαραίτητες θρεπτικές ουσίες δημιουργώντας ρυτίδες στην περιοχή των ματιών και του στόματος και αφ ετέρου ο καπνός κιτρινίζει τα δάχτυλα, τα νύχια και τα δόντια επιφέροντας μια χαρακτηριστική μελανή απόχρωση στην γενική όψη της επιδερμίδας του καπνιστή.

Τέλος, το κάπνισμα επιδρά σημαντικά στο γενικό σωματικό βάρους του καπνιστή. Μελετητές έχουν παρατηρήσει ότι οι καπνιστές τείνουν να συγκρατούν μεγαλύτερες ποσότητες λίπους γεγονός που ενισχύει τον κίνδυνο για την εμφάνιση του διαβήτη, των καρδιοαγγειακών νοσημάτων και της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Και αν ο άνθρωπος καταφέρει να κόψει ή να μειώσει αισθητά τον αριθμό των τσιγάρων τότε, το σωματικό βάρος του θα αυξηθεί κατά 2-3 κιλά αφού, έχει αποδειχτεί ότι το κάπνισμα αυξάνει την λειτουργία του μεταβολισμού.

Το Παθητικό Κάπνισμα

Εξίσου σοβαρές είναι οι βλάβες που μπορεί να προκληθούν όταν ένα άτομο εκτίθεται σε περιβάλλον καπνού ως παθητικός ή έμμεσος καπνιστής. Σε αυτή την περίπτωση, το άτομο αναπνέει το καπνό στο περιβάλλον αλλά και τον καπνό που περιέχεται στην εκπνοή των καπνιστών ο οποίος περιέχει μεγάλες ποσότητες τοξινών αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες οργανικών η ψυχολογικών ασθενειών.

Στους παθητικούς λοιπόν καπνιστές παρατηρούνται ερεθισμοί που αφορούν τα μάτια, τα αυτιά και το αναπνευστικό σύστημα, βρογχίτιδα, πνευμονία και άσθμα, καρδιοαγγειακές βλάβες, χρόνιες ασθένειες και δυσλειτουργικές συμπεριφορές οι οποίες εκφράζονται με υψηλά επίπεδα άγχους, νευρικότητας και αποφυγής ορισμένων κοινωνικών καταστάσεων συνδεόμενων με περιβάλλοντα γεμάτα από καπνό.

Τα Οφέλη από την Διακοπή του Καπνίσματος

Από την άλλη πλευρά, τα οφέλη της διακοπής του τσιγάρου είναι εντυπωσιακά. Στα πρώτα είκοσι λεπτά μετά από το τελευταίο τσιγάρο, η αρτηριακή πίεση επανέρχεται στα κανονικά επίπεδα ενώ, ο αριθμός των παλμών ελαττώνεται και η θερμοκρασία των άκρων του σώματος αυξάνεται.
Οχτώ ώρες αργότερα, τα επίπεδα του οξυγόνου και του μονοξειδίου του άνθρακα ομαλοποιούνται ενώ, στις δώδεκα ώρες ο οργανισμός έχει αποβάλει όλη την ποσότητα της νικοτίνης.
Στις 24 ώρες, μειώνεται η πιθανότητα καρδιακών επεισοδίων και εμφραγμάτων, στις 48 ώρες επανέρχονται οι αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης και στις 72 ώρες, η διαδικασία της αναπνοής ομαλοποιείται. Στις δύο πρώτες εβδομάδες, η κυκλοφορία του αίματος γίνεται πιο εύκολα και η σωματική κίνηση βελτιώνεται. Ένα ως και εννέα μήνες μετά, η λειτουργία των πνευμόνων αυξάνεται και ο οργανισμός αντιστέκεται στις μολύνσεις. Μέχρι τον πρώτο χρόνο, έχει μειωθεί σημαντικά η πιθανότητα καρδιακού επεισοδίου και μέχρι τα πέντε έτη, εξαλείφεται ο κίνδυνος θανάτου από τον καρκίνο του στόματος και του τραχήλου. Και φθάνοντας στα 10 με 15 έτη, δεν υπάρχει πλέον κίνδυνος θανάτου από κάποια μορφή καρκίνου ενώ, ο οργανισμός επιστρέφει στα επίπεδα λειτουργικότητας που παρουσιάζε πριν από την έναρξη του καπνίσματος.

Αναμφισβήτητα θα υποστηρίζαμε ότι οι επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων είναι αρνητικές είτε πρόκειται για ανθρώπους που επιλέγουν το κάπνισμα είτε για εκείνους που εκτίθενται σε αυτό χωρίς την θέληση τους. Ίσως τελικά με την εφαρμογή του νέου νόμου περί απαγόρευσης του καπνίσματος να παρατηρήσουμε πιο ξεκάθαρα τα οφέλη της ζωής χωρίς καπνό και να προχωρήσουμε στην μεγάλη απόφαση της διακοπής του τσιγάρου. Και αν κάπου στα μέσα της προσπάθειας μας, θεωρήσουμε ότι χρειάζεται να υποστηρίξουμε τον αγώνα μας, είναι καλό να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό θεραπευτή ή στα εξειδικευμένα κέντρα τα οποία βρίσκονται σε κρατικά ή ιδιωτικά νοσοκομεία για να αγγίξουμε τον στόχο μας.

Γιατί τελικά η ζωή είναι ανεπανάληπτη και αξίζει να χαιρόμαστε κάθε στιγμή της χωρίς την "απόλαυση" ενός τσιγάρου!

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Σεπτέμβρης, ο μήνας της ανανέωσης!

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο μήνας Σεπτέμβριος σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας περιόδου ενώ, άλλοι χαρακτηρίζουν αυτόν ως τον μήνα της ανανέωσης και της αλλαγής.

Αναμενόμενο θα σκεφτούμε αφού στην διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, είχαμε την δυνατότητα να απαλλαγούμε από το καθημερινό άγχος, να ξεκουραστούμε, να νιώσουμε ανάλαφροι χωρίς έννοιες και προβληματισμούς, να διασκεδάσουμε, να επισκεφτούμε επιθυμητούς προορισμούς, να συναντήσουμε ανθρώπους, να ανακαλύψουμε κάτι μοναδικό και να απολαύσουμε κάθε στιγμή ως ξεχωριστή.

Πραγματικά, ο χρόνος των καλοκαιρινών διακοπών ήταν ικανός να μας βοηθήσει ώστε να αντικρίσουμε την ζωή με πιο θετική ματιά ξαναβρίσκοντας την αισιοδοξία που είχαμε λησμονήσει τους μήνες που πέρασαν.

Επιστρέφοντας λοιπόν στους καθημερινούς ρυθμούς μας, ίσως να νιώθουμε ότι χρειάζεται να προχωρήσουμε σε κάποιες σημαντικές και ευχάριστες αλλαγές. Έτσι, πολύ εύκολα θα αποφασίσουμε να ανακαινίσουμε το σπίτι, να αλλάξουμε την γκαρνταρόμπα, να κλείσουμε μια νέα συνεργασία, να πάρουμε εκείνη την προαγωγή που περιμέναμε, να ορίσουμε νέους στόχους και να καταστρώσουμε τα μεγαλόπνοα σχέδια μας για το άμεσο μέλλον ή πολύ απλά να αλλάξουμε ριζικά την ζωή μας!

Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι την περίοδο που ξεκινά θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια για να πραγματοποιήσουμε όλα όσα θέλουμε να συμβούν στην ζωή μας!

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Veneti V., (2010) "The Development of Phonemic Awareness" Copyright: LAP Lambert Academic Publishing AG & Co.

The effect of schooling, word structure and age on the phonemic awareness was tested by the use of words categories, which the number of syllables was the determining factor in terms of difficulty. The main hypothesis was that the development of phonemic awareness depended of the children's age, schooling and word's structure. The independent variables that were taken into consideration were the age, school and difficulty in the word's structure. The experimenter based on two pilot studies concluded in the test format. The sample that used in the test format constituted of 40 children of 63 to 102 months old which 20 of them were kindergarten children and 20 were students at the first class of an elementary school at Athens, Greece. The data analysis revealed that all of the original hypotheses were supported, because statistical significant was found. Therefore it was proved that the schooling, children's age and word's structure have affection in the development of phonemic awareness.

http://www.amazon.com/Development-Phonemic-Awareness-Schooling-Structure/dp/3838395832/ref=sr_1_2?ie=UTF8&s=books&qid=1282558799&sr=8-2

Veneti V., (2010). "The Behavioral Treatment of the Paranoid Type of Schizophrenia Disorder". Copyright: VDM Verlag Dr Muller AG & Co. KG, Germany

The book contains a literature review, the symptoms, the subtypes, the causes and the case conceptualization of schizophrenia disorder. More specific, it was examined the effect of behavioral treatment on the 295.30 Paranoid type of Schizophrenia disorder. The main hypothesis was that the behavioral model can be applied in the treatment of 295.30 Paranoid type of Schizophrenia disorder. The patient who participated and received treatment based on the behavioral model was hospitalized at a private psychiatric hospital at Athens, Greece. The examiner had weekly sessions with the patient and applied the appropriate behavioral techniques under the supervising of the therapists who were working at the psychiatric hospital. At the end of the treatment's application, the patient's clinical condition revealed that the original hypothesis was supported. Therefore it was proved that the application of the behavioral model in the treatment of 295.30 Paranoid type of schizophrenia disorder have a positive outcome.

http://www.amazon.co.uk/Behavioral-Treatment-Paranoid-Schizophrenia-Disorder/dp/3639278755/ref=sr_1_6?s=books&ie=UTF8&qid=1282043530&sr=1-6

Ψυχογενής Βουλιμία

Στην ομάδα των διαταραχών πρόσληψης τροφής εκτός από τη νευρική ανορεξία, θα συναντήσουμε την ψυχογενής βουλιμία η οποία εν αντιθέσει με την ανορεξία, χαρακτηρίζεται από συχνά επεισόδια κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας τροφής. Αν και η ψυχογενής βουλιμία συγκριτικά με την νευρική ανορεξία, πλήττει εξίσου σημαντικά τις γυναίκες, έρευνες έχουν αποδείξει ότι το 10% του συνολικού πληθυσμού που νοσεί από τη συγκεκριμένη διαταραχή αναλογεί σε άντρες αφού μαστίζει κυρίως άτομα που υποβάλλονται σε αυστηρές δίαιτες όπως είναι οι αθλητές, οι χορευτές κα.

Στη ψυχογενή βουλιμία, έχει παρατηρηθεί ότι τα συμπτώματα της διαταραχής καταλήγουν σε σοβαρές σωματικές δυσλειτουργίες όπως είναι η αρρυθμία, το έλκος στομάχου, η νεφρική δυσλειτουργία, η αναιμία και η τριχόπτωση. Επίσης, οι άνθρωποι που υποφέρουν από την ψυχογενή βουλιμία υιοθετούν έναν αρνητικό τρόπο σκέψης ο οποίος εκφράζεται με την ανησυχία και τον φόβο ότι δεν μπορούν να ελέγξουν την κατανάλωση της τροφής καταλήγοντας σε αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους. Άρα και σε αυτή την διαταραχή πρόσληψης τροφής, οι άνθρωποι καλούνται να διαχειριστούν θέματα που αφορούν την εξωτερική εμφάνιση και κυρίως την εικόνα του σώματος τους ενώ είναι πιθανό να νιώθουν έντονο άγχος, ντροπή, αγωνία, μοναξιά και φόβο για την αποκάλυψη του θέματος που τους απασχολεί. Όμως το πιο σημαντικό είναι ότι οι άνθρωποι που νοσούν από βουλιμία νιώθουν έντονα καταθλιπτικά συναισθήματα ύστερα από κάθε βουλιμικό επεισόδιο. Κατά συνέπεια είναι συνηθισμένο το φαινόμενο να αποσύρονται από την καθημερινότητα τους οδηγώντας τους εαυτούς τους σε απομόνωση αποφεύγοντας οποιαδήποτε κοινωνική δραστηριότητα η οποία σχετίζεται κυρίως με γεύματα.

Η κλινική κατάσταση ενός ανθρώπου που υποφέρει από βουλιμία μπορεί να περιγραφεί από τα σύμπτωμα διάγνωσης όπως καθορίζονται στο DSM-IV-TR.

307.51 Ψυχογενής Βουλιμία

Α. Επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας. Ένα επεισόδιο υπερφαγίας χαρακτηρίζεται από αμφότερα τα ακόλουθα:
1. η κατανάλωση σε μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. μέσα σε 2 ώρες), μιας ποσότητας τροφής, η οποία είναι εμφανώς μεγαλύτερα από αυτήν που θα μπορούσαν να καταναλώσουν οι περισσότεροι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ίδιας χρονικής περιόδου και κάτω από όμοιες περιστάσεις
2. αίσθηση έλλειψης ελέγχου στην κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου (π.χ. ένα αίσθημα του ατόμου ότι δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει ή να ελέγξει τι και πόσο τρώει)

Β. Επανειλημμένη απρόσφορη αντισταθμιστική συμπεριφορά προκειμένου να αποτραπεί η αύξηση του βάρους, όπως αυτοπροκαλούμενοι εμετοί’ κακή χρήση καθαρτικών, διουρητικών, υποκλυσμών ή άλλων φαρμάκων’ νηστεία’ ή υπερβολική σωματική άσκηση.

Γ. Τόσο τα επεισόδια υπερφαγίας, όσο και η απρόσφορη αντισταθμιστική συμπεριφορά εμφανίζονται κατά μέσο όρο τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για ένα διάστημα 3 μηνών.

Δ. Η αυτοαξιολόγηση επηρεάζεται υπέρμετρα από το σχήμα και το βάρος του σώματος.

Ε. Η διαταραχή δεν εμφανίζεται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια επεισοδίων Ψυχογενούς Ανορεξίας.

Προσδιορίστε τον τύπο:
Καθαρτικός Τύπος: κατά τη διάρκεια του τρέχοντος επεισοδίου Ψυχογενούς Βουλιμίας, το άτομο καταφεύγει τακτικά σε αυτοπροκαλούμενους εμέτους ή σε κακή χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή υποκλυσμών

Μη Καθαρτικός Τύπος: κατά τη διάρκεια του τρέχοντος επεισοδίου Ψυχογενούς Βουλιμίας, το άτομο έχει χρησιμοποιήσει άλλες απρόσφορες, αντισταθμιστικές συμπεριφορές, όπως η νηστεία ή η υπερβολική σωματική άσκηση, αλλά δεν καταφεύγει τακτικά σε αυτοπροκαλούμενους εμέτους ή σε κακή χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή υποκλυσμών

Τα Αίτια Εκδήλωσης της Ψυχογενούς Βουλιμίας

Είναι πλέον σαφές ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας εκδήλωσης μιας ψυχικής διαταραχής εξαρτάται από την γενετική προδιάθεση. Δηλαδή, αν κάποιος άνθρωπος στο οικογενειακό σύστημα ασθενεί από μια διαταραχή είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι επόμενες γενιές θα εκδηλώσουν αυτή την ασθένεια. Εξίσου σημαντικό αίτιο θεωρείται το οικογενειακό περιβάλλον. Ειδικά στην ψυχογενή βουλιμία, οι οικογενειακές σχέσεις και πιο συγκεκριμένα οι απορριπτικοί και αδιάφοροι γονείς ενισχύουν την πιθανότητα πυροδότησης της διαταραχής. Επίσης, οι οικονομικοί και πολιτισμικοί παράγοντες, τα κοινωνικά πρότυπα καθώς και συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας όπως η τελειοθηρία, η υπερβολική φιλοδοξία, η έντονη εξάρτηση στις ερωτικές σχέσεις είναι αιτίες που επηρεάζουν σημαντικά την εξέλιξη της διαταραχής.

Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία
Σε πολλές από τις περιπτώσεις της ψυχογενούς βουλιμίας είναι απαραίτητη η συνεργασία με τον ψυχίατρο ο οποίος θα συνταγογραφήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή στοχεύοντας στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων.

Στα πλαίσια της γνωσιακής-συμπεριφορικής θεραπείας της ψυχογενούς βουλιμίας, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον φαύλο κύκλο της διαταραχής. Σύμφωνα λοιπόν με τον Beck, ο άνθρωπος που νοσεί από την βουλιμία νιώθει έντονα αρνητικά συναισθήματα τα οποία οδηγούν στην υπερβολική κατανάλωση τροφής, η κατανάλωση τροφής ενισχύει τα συναισθήματα ενοχής και αναξιότητας τα οποία εκφράζοντας με την καθαρτική συμπεριφορά ενώ, η καθαρτική συμπεριφορά καταλήγει σε αρνητικά συναισθήματα

Ο θεραπευτής αφού ενισχύσει τον θεραπευόμενο ώστε να νιώσει ασφάλεια και εμπιστοσύνη στη θεραπευτική σχέση θα προχωρήσει στην εφαρμογή των γνωσιακών τεχνικών προσπαθώντας να αμφισβητήσει τις αρνητικές σκέψεις του εναλλάσσοντας αυτές με περισσότερο ρεαλιστικές. Ενώ, στο επίπεδο της συμπεριφοράς, θα εκπαιδεύσει τον θεραπευόμενο σε υγιεινούς τρόπους διατροφής και στον έλεγχο του σωματικού βάρους ενισχύοντας τόσο θετικά όσο και αρνητικά το επιθυμητό αποτέλεσμα της θεραπευτικής συνεργασίας.

Βασιλική Βενέτη

Κλινική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Αναζητώντας τον ιδανικό σύντροφο!

Ένα από τα καυτά ερωτήματα που κατά καιρούς έχει απασχολήσει όλους μας είναι αν τελικά θα καταφέρουμε να βρούμε εκείνο τον άνθρωπο που θα μπορέσει να προσφέρει σε εμάς τις κατάλληλες συναισθηματικές προϋποθέσεις ώστε να μοιραστούμε το υπόλοιπο της ζωής μας. Και ίσως έχει συμβεί να ταλαιπωρηθούμε σε σχέσεις προσπαθώντας να διαμορφώσουμε το ιδανικό περιβάλλον για να εξελιχτεί ομαλά μια νέα γνωριμία πιστεύοντας ότι τελικά βρήκαμε εκείνο που πραγματικά αναζητούσαμε. Αλλά για ακόμα μια φορά θα αποδειχτεί ότι μάταια προσπαθήσαμε αφού πάλι βρεθήκαμε στην επίπονη θέση να αναρωτιόμασταν τι δεν πήγε καλά αφού φαινομενικά όλα ήταν τέλεια!

Δύσκολες οι ερωτικές σχέσεις θα αναλογιστούμε αφού είναι σχεδόν απίθανο να βρούμε τον ιδανικό σύντροφο. Και πολύ σωστά σκεφτόμαστε διότι ουδείς άνθρωπος είναι τέλειος αλλά, σαφώς κάθε ένας από εμάς είναι ξεχωριστός και μοναδικός ως προσωπικότητα με τα ελαττώματα και τα προτερήματα του. Και ίσως είναι τελικά ανώφελο να αναλωνόμαστε σε σκέψεις οι οποίες πλάθουν πεισματικά την εικόνα του ιδανικού εραστή, όμως είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τι ακριβώς αναζητούμε από εκείνον που θεωρούμε ως κατάλληλο συνοδοιπόρο στην ζωή μας.

Οι απόψεις διίστανται αφού κάθε άνθρωπος επιζητεί κάτι διαφορετικό και εκφράζεται μέσα από τις δικές του ανάγκες. Όμως κάπου ανάμεσα στην υποκειμενικότητα, υπάρχουν κάποιες απόψεις οι οποίες είναι κοινές και έτσι θα ακούσουμε να γίνεται λόγος για ειλικρίνεια, σεβασμό, επικοινωνία, εμπιστοσύνη, ατομική ελευθερία, κατανόηση, μοίρασμα ευθυνών, έκφραση συναισθημάτων, αγάπη, έρωτα. Οι πλέον "ιδανικές" συνθήκες ώστε να νιώσουμε ασφαλής, ήρεμοι αλλά και δυνατοί να πιστέψουμε ότι τελικά δεν είναι τόσο δύσκολο να βρούμε αυτό που ονειρευόμαστε αρκεί να μην ψάχνουμε στα ψηλά... αλλά στα βάθη της ψυχής μας!

Βασιλική Βενέτη
Κλινική Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια